سرسخن

15 تشکل سیاسی دربرگیرنده‌ی 32 گروه اپوزیسیونی، طی برآمدی امیدبرانگیز، در روزهای اخیر «میثاق حق ِ زندگی» را تایید و هر یک مستقلاً آن را انتشار همزمان دادند. اقدامی مسئولانه که صفحه‌ی نوینی را در سپهر اپوزیسیون می‌گشاید.

15 تشکل سیاسی دربرگیرنده‌ی 32 گروه اپوزیسیونی، طی برآمدی امیدبرانگیز، در روزهای اخیر «میثاق حق ِ زندگی» را تایید و هر یک مستقلاً آن را انتشار همزمان دادند. اقدامی مسئولانه که صفحه‌ی نوینی را در سپهر اپوزیسیون می‌گشاید.

نظام در موضوع تحمیل حجاب اجباری، بزرگ‌ترین چالش طول تاریخ خود را تجربه کرد و هزینه‌ی بسیار بزرگی هم برایش پرداخت. ... با این همه همچنان اعلام می‌شود که خط قرمز نظام حجاب است! حال آن که در اوج جنبش «زن، زندگی، آزادی»، پاره توهمات پیرامون این که «نظام کوتاه می‌آید» سر برآورده بود. در واقع اگر هم چنین اعلام «خط قرمز»ی با تجزیه و تحلیل «منطقی» و معیارهای دولتمداری مرسوم توجیه پذیر نیست، در جمهوری اسلامی اما عین منطق است.

نظام در موضوع تحمیل حجاب اجباری، بزرگ‌ترین چالش طول تاریخ خود را تجربه کرد و هزینه‌ی بسیار بزرگی هم برایش پرداخت. ... با این همه همچنان اعلام می‌شود که خط قرمز نظام حجاب است! حال آن که در اوج جنبش «زن، زندگی، آزادی»، پاره توهمات پیرامون این که «نظام کوتاه می‌آید» سر برآورده بود. در واقع اگر هم چنین اعلام «خط قرمز»ی با تجزیه و تحلیل «منطقی» و معیارهای دولتمداری مرسوم توجیه پذیر نیست، در جمهوری اسلامی اما عین منطق است.

طبقاتی شدن آموزش به تثبیت مردم در جايگاه طبقاتی خود، عمیق‌ترشدن شکاف طبقاتی، تداوم چرخه فقر در بين فرودستان جامعه و تداوم چرخه رفاه و برخورداری در بالاترین طبقات درآمدی و اجتماعی منجر می شود. علاوه براين جایگاه‌های بالای اجتماعی و مناصب و مدیریت‌های ارشد کشور به افرادی می‌رسد که نه لزوماً به دلیل شایستگی که به دلیل برخورداری از مواهب اجتماعی و اقتصادی بیشتر خانواده خود از درآمد و جایگاه اجتماعی بالاتری برخوردارند و برای رسیدن به این نقطه تلاش زیادی لازم نداشته‌‌اند.

هر مخالف جمهوری اسلامی جدا از سیاست دمکراتیک که حکم بر دفاع از حقوق پناهندگی و امنیت مجاهدین خلق دارد، از جهت انسانی نیز عمیقا باید دغدغه‌ی جان و ادامه‌ی زندگی ساکنان «اشرف 3» و سرنوشت این سازمان را داشته باشد. روشن است که نمی‌توان از رنج مجاهد خلق عمیقاً متاثر و متاسف نشد، اما از هشدار به سازمان او هم نباید بازایستاد.

هر مخالف جمهوری اسلامی جدا از سیاست دمکراتیک که حکم بر دفاع از حقوق پناهندگی و امنیت مجاهدین خلق دارد، از جهت انسانی نیز عمیقا باید دغدغه‌ی جان و ادامه‌ی زندگی ساکنان «اشرف 3» و سرنوشت این سازمان را داشته باشد. روشن است که نمی‌توان از رنج مجاهد خلق عمیقاً متاثر و متاسف نشد، اما از هشدار به سازمان او هم نباید بازایستاد.

برای ایجاد تشکل بزرگ چپ باید ظرفی انتخاب کرد که ظرفیت نگهداری و حفظ نیروهای وسیع‌تری از چپ را داشته باشد. تاکید بر تابلوئی که مهر و نشان تاریخی یکی از نحله های چپ را دارد، نمی تواند نیروئی جز همان نحله را در خود جای دهد. از این‌رو با تمام احترامی که برای فدائیان خلق و گذشته‌ی تاریخی آن، که گذشته اکثریت اعضای حزب هم هست، داریم، به خصوص یارانی که در جریان مبارزه جانشان را در راه آرمان انسانی خود فدا کرده اند ...

برای ایجاد تشکل بزرگ چپ باید ظرفی انتخاب کرد که ظرفیت نگهداری و حفظ نیروهای وسیع‌تری از چپ را داشته باشد. تاکید بر تابلوئی که مهر و نشان تاریخی یکی از نحله های چپ را دارد، نمی تواند نیروئی جز همان نحله را در خود جای دهد. از این‌رو با تمام احترامی که برای فدائیان خلق و گذشته‌ی تاریخی آن، که گذشته اکثریت اعضای حزب هم هست، داریم، به خصوص یارانی که در جریان مبارزه جانشان را در راه آرمان انسانی خود فدا کرده اند ...

فاصله فقیر و غنی جامعه ایران را دوپاره کرده است. فقر، بیکاری و شکاف طبقاتی، به عنوان سه معضل بزرگ جامعه ما، عدالت اجتماعی را به موضوع حاد جامعه ما تبديل کرده است. توسعه پایدار در کشور ما هم با آزادی و دمکراسی و هم با عدالت اجتماعی پیوند خورده است. این دریافت ـ پیوند توسعه با امر دمکراسی و عدالت اجتماعی ـ نه یک امر ذهنی و خواست و تمایل این یا آن جریان سیاسی، بلکه امر عینی و برخاسته از آرایش نیروهای اجتماعی و مطالبات آنها است.

کاهش نیاز امریکا به نفت اساساً، اگرچه نه همواره در سیری خطی و یکنواخت، با افول حضور و نفوذ آن در خاورمیانه همراه بوده است. نشستن چین - کشوری که تداوم پیشرفت اقتصادی اش هنوز به نفت وابسته است - به جای امریکا در خاورمیانه، تقویت کنندۀ این سناریوی منفی است که آیندۀ میان مدت خاورمیانه همچنان بر نفت استوار خواهد بود و بنابراین هنوز با خاورمیانۀ جدیدی روبرو نیستیم.

صدای شکستن مفصل به مفصل استخوان‌های جمهوری اسلامی را باید شنید تا رسیدن آن به آستانه‌ی شکنندگی‌ را، به جد و با همه‌ی وجود به باور رسید. این یقین از آن‌رو حیاتی است که زمینه و پس‌زمینه‌ی تدوین سیاست پاسخگوی زمان است. درهم شکستنی که نه در خلاء، بل بر متن جامعه و در برابر جامعه‌ای جریان دارد که در دل خویش عزم گذار از نظام نحس دارد و در سرش، پروراندن چگونگی رسیدن به مقصد را. اراده‌ای که، پرچم را در بروز شهامت مدنی و ابراز و انجام نافرمانی مدنی بر‌افراشته است.

صدای شکستن مفصل به مفصل استخوان‌های جمهوری اسلامی را باید شنید تا رسیدن آن به آستانه‌ی شکنندگی‌ را، به جد و با همه‌ی وجود به باور رسید. این یقین از آن‌رو حیاتی است که زمینه و پس‌زمینه‌ی تدوین سیاست پاسخگوی زمان است. درهم شکستنی که نه در خلاء، بل بر متن جامعه و در برابر جامعه‌ای جریان دارد که در دل خویش عزم گذار از نظام نحس دارد و در سرش، پروراندن چگونگی رسیدن به مقصد را. اراده‌ای که، پرچم را در بروز شهامت مدنی و ابراز و انجام نافرمانی مدنی بر‌افراشته است.

حمله شیمیائی با حجاب اجباری چنان به هم گره خورده اند که مبارزه توامان را باید پیشبرد. راه مقابله موثر با مسمومیت دانش آموزان و حجاب اجباری از به خاک سپردن جمهوری اسلامی می گذرد، اما تا رسیدن به این هدف گستردگی میدان مبارزه در داخل و فشار ایرانیان به نهادهای دموکراتیک بین المللی در خارج از کشور می تواند مانع و سدی در برابر تهاجم جنایتکاران ایجاد نماید. موضوع مبارزه با حملات شیمیائی هم نباید فقط بدوش خانواده هائی بیفتد که فرزندانشان مورد تهاجم قرار گرفته اند.

حمله شیمیائی با حجاب اجباری چنان به هم گره خورده اند که مبارزه توامان را باید پیشبرد. راه مقابله موثر با مسمومیت دانش آموزان و حجاب اجباری از به خاک سپردن جمهوری اسلامی می گذرد، اما تا رسیدن به این هدف گستردگی میدان مبارزه در داخل و فشار ایرانیان به نهادهای دموکراتیک بین المللی در خارج از کشور می تواند مانع و سدی در برابر تهاجم جنایتکاران ایجاد نماید. موضوع مبارزه با حملات شیمیائی هم نباید فقط بدوش خانواده هائی بیفتد که فرزندانشان مورد تهاجم قرار گرفته اند.

باید توجه داشت که پای گذاشتن جمهوری اسلامی در هر توافقنامه متعارف منطقه ای و بین‌المللی محدودیت ها و الزاماتی برایش ایجاد می‌کند، که رعایت آن‌ها به صلح، تشنج زدائی و منافع ملی کمک‌ می‌کند. به‌گونه ای که اهمیت و نفع آن برای جنبش‌ زن، زندگی، آزادی‌ به مراتب بیشتر از بهره‌مندی کوتاه مدت جمهوری اسلامی از آن خواهد بود. در عین حال برای اظهار نظر قطعی در باره سود و زیان این رویکرد، باید منتظر روشن شدن نتايج عملی آن بود.

در حالی عید نوروز بە زودی از راە می‌رسد کە قیمت هر کیلو برنج ایرانی بین ١٢٠ تا ١٥٠ هزار تومان است. تخم‌مرغ شانە‌ی ٣٠ تایی ١٠٠ هزار تومان، سیب سرخ کیلویی ٣٥ هزار تومان، پستە‌ کیلویی ٩٤٠ هزار تومان، مرغ کیلویی ٨٥ هزار تومان و پیاز سادە کیلویی ٢٠ هزار تومان است. فروش همە‌ی کالاها افت کردە، به‌قول یکی از دکانداران بازار بزرگ تهران فروش نسبت بە نوروز گذشتە نصف شدە‌است.

این که هنوز حکومت سرنخی پیدا نکرده‌است، یک دروغ محض است. عاملان ترور شیمیائی هم مثل عاملان اسیدپاشی نمی‌توانند ناشناخته باشند. اما در جمهوری اسلامی چنین عاملانی از مصونیت آهنین برخوردارند. مثل ادمکشان موسوم به «لباس شخصی» که در همه جا حضور دارند، حکومت هیچ مسئولیتی در قبال اعمال آنان بر عهده نمی‌گیرد، اما در هر تجمعی قبل از همه آن‌ها هستند که وارد مصاف با مردم می‌شوند.

ارزش این سند اما آنجایی بیشتر می‌شود و بالاتر می‌رود که در پایان خود از امید سخن می‌راند و بر امیدوار بودن پای می‌فشرد. گرچه نفس ارایه هر برنامه و پیشنهاد برنامه‌ای، خود بیانگر امید و اراده برای ورود در اقدام است، اما تصریح خاص این منشور بر امید، معنی خودویژه خود را دارد.

ارزش این سند اما آنجایی بیشتر می‌شود و بالاتر می‌رود که در پایان خود از امید سخن می‌راند و بر امیدوار بودن پای می‌فشرد. گرچه نفس ارایه هر برنامه و پیشنهاد برنامه‌ای، خود بیانگر امید و اراده برای ورود در اقدام است، اما تصریح خاص این منشور بر امید، معنی خودویژه خود را دارد.

ضروری‌ست مبارزه مردم چشم انداز پیدا کند. یعنی هم حرکات میدانی هماهنگ شود و هم توافق حداقلی طرح و مورد پشتیبانی قرار گیرد. اعتماد مردم را حداقل داشتن چشم اندازی روشن برای آینده‌ی پس از جمهوری اسلامی و برآمد یک نیروی توانمند می‌تواند جلب کند. گفتگو برای ایجاد مرکزی برای هماهنگی نیروهای معتقد به دموکراسی گام نخستی است در این راستا که می‌بایست بی درنگ برداشته شود.

برخورد سازنده‌ی دمکراتیک با سلبریتی‌ها ضمن اتخاذ روی‌کردی منتقدانه نسبت به هر کژروی‌ از سوی هر فرد از آن، ضرورت و وظیفه‌ای مبرم است. موقعیت دشوار آنان را باید درک کرد و دلسوزانه به یاری‌شان شتافت تا خود جایگاهی را که دارند بگونه‌ی درخور قدر بدارند. جنبش، آنان را مجال تاریخی داده است تا در پاسخ به مطالبه‌ی نه فقط هواداران‌شان بلکه در خدمت عموم بدرخشند. ما درخشش مردمی و سکولار دمکراتیک آنان را می‌خواهیم و نه فرورفتن در غروب غمبار. باشد که بدرخشند.

برخورد سازنده‌ی دمکراتیک با سلبریتی‌ها ضمن اتخاذ روی‌کردی منتقدانه نسبت به هر کژروی‌ از سوی هر فرد از آن، ضرورت و وظیفه‌ای مبرم است. موقعیت دشوار آنان را باید درک کرد و دلسوزانه به یاری‌شان شتافت تا خود جایگاهی را که دارند بگونه‌ی درخور قدر بدارند. جنبش، آنان را مجال تاریخی داده است تا در پاسخ به مطالبه‌ی نه فقط هواداران‌شان بلکه در خدمت عموم بدرخشند. ما درخشش مردمی و سکولار دمکراتیک آنان را می‌خواهیم و نه فرورفتن در غروب غمبار. باشد که بدرخشند.

نیاز مبرم جنبش کنونی، تقویت پایه‌های آن با پیوستن گروه‌‌های بیشتر مردم، دامن زدن به اعتصاب و اعتراض، گسترش دامنه‌ی نافرمانی مدنی در جامعه و تبدیل تمامی کشور به صحنه‌ی مقابله با دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی و فرسوده نمودن و در هم شکستن این ماشین، به عنوان تنها نشانه‌ی اقتدار جمهوری اسلامی است. این رژیم در تمامی عرصه‌های دیگر، ناتوانی و ناکارآمدی خود را آشکار کرده‌است. تنها نقطه اتکاء آن امروز همین ماشین سرکوب است.

اگر تاریخ را منجمد و از موقعیت عکسی گرفته شود، تعادل قوا به گونه ای است که نه مردم در لحظه می توانند حکومت را به زیر کشند و نه جکومت قادر است جامعه را به روال گذشتە بازگرداند. اما ... در معادلات اجتماعی بررسی اوضاع سیاسی بدون توجه به گذشته آن و ترسیم چشم اندازش، گمراه کننده است. مسیر حرکت جنبش انقلابی مردم ایران به شکل خطی نیست اما اوج گیرنده است.

برخورد مسئولانه «جمعی از فعالین سیاسی کرد» با بیانیه «جمعی از دمکراسی‌خواهان آذربایجان» تکمیل شعار مسئولانه «آذربایجان اویاخدی/ کوردوستانا دایاخدی» سرداده‌شده در خیابان‌های تبریز از سوی مبارزان آذربایجانی بود که در اندک مدت سراسر آذربایجان و همه‌ی ایران و به ویژه کردستان را به همنوایی کشاند.

برخورد مسئولانه «جمعی از فعالین سیاسی کرد» با بیانیه «جمعی از دمکراسی‌خواهان آذربایجان» تکمیل شعار مسئولانه «آذربایجان اویاخدی/ کوردوستانا دایاخدی» سرداده‌شده در خیابان‌های تبریز از سوی مبارزان آذربایجانی بود که در اندک مدت سراسر آذربایجان و همه‌ی ایران و به ویژه کردستان را به همنوایی کشاند.

به زبان های مختلف یک موضوع تکرار می شود: "حکومت تن به هیچ تغییری نمی دهد، در هیچ حوزه ای حاضر به عقب نشینی نیست، صراحتا به مخالفان گفته «آهن سرخ و داغ آماده است»، حق هیچ اعتراضی را به رسمیت نمی شناسد و حتی اعتصاب را بر نمی تابد، ۱۸ هزار نفر را بازداشت کرده، ده ها نفر را در صف اعدام گذاشته. چه باید کرد؟"

می گویند مستبدین و دیکتاتورها دیر متوجه ابعاد انقلاب می شوند. زمانی آن را می فهمند که راهی برای نجاتشان باقی نمی ماند. رفتار حکومت با زندانیان سیاسی و دستگیر شدگان نیز همگی نشان از این جمود فکری دارد. هنوز حکومت این جنبش گسترده را رسمیت نداده و مردم به تنگ آمده از بیدادهای رژیم را اغتشاشگر معرفی می کند. بدون شک جکومت جمهوری اسلامی نیز همچون دیگر دیکتاتورهای سرنگون شده، دیر یا زود تسلیم اراده مردم خواهد شد.

در هفته های اخیر مدام بر مجموعه قراینی افزوده شده است، حاکی از آن که در آیندۀ نزدیک، یا در صورت افول جنبش "زن، زندگی، آزادی"، با دور دیگری از مناسبات پرتنش و خطرخیز بین جمهوری اسلامی و "غرب"، خاصه امریکا، مواجه خواهیم بود. به علاوه چنین به نظر می رسد که طرفین در کار هدایت مناسبات مذکور درست در همین سمت اند.

در رودرروییمیان نیروی جنبش و نیروی سرکوب، مخاطب قراردادن ماموران نظامی، انتظامی، بسیج، اطلاعاتی و ضابطین قضایی نیازی مبرم است. روشنگری در این زمینه و پیگیری کارزار هوشیار‌سازی و هشداردهی و سیاست تشویق و اخطار در قبال آنان، رکن مکمل جنبش انقلابی جاری به شمار می‌رود.

نقشه های توطئه گرانه برای مردم هوشیار و زنان و جوانان تیزهوش کشورمان که با پختگی بسیار بالای خود تحسین جهانیانان را برانگیخته اند، کارائی ندارد... حکومت ناشیانه اعلام کرده است که در ایذه توسط دو گروه موتور سوار "مردم و مدافعین امنیت به گلوله بسته شدند" اما جالب است همه کشته ها از مردم بوده اند و "مدافعین امنیت" مصون از این حمله "تروریستی" تماما سالم مانده اند!

اگر در گذشته توافق برجام به خاطر کم کردن فشار روی مردم مورد پشتیبانی عموم نیروهای چپ و دموکرات قرار می گرفت امروز آن سیاست پاسخگو نیست. یا در ارتباط با مناسبات جمهوری اسلامی با جهان، داشتن مناسبات با همه کشورها قابل دفاع بود اما اکنون همان سیاست زیر سوال رفته است. در ارتباط با شرکت ورزشکاران در مسابقات ورزشی به ویژه در مسابقات جهانی نیز نظراتی طرح می شود که در گذشته طرح نبود.

بە نظر می رسد تن دادن بە افزایش حقوق کارکنان دولت و دیگران، با توجە بە موارد ذکر شدە بە جهت پیشگیری از پیوستن کارکنان دولت بە جنبش انقلابی و تشویق نیروهای مسلح بە سرکوب جنبش باشد. به همین جهت طرح مطالبات معیشتی و رفاهی در کنار مطالبات آزادیخواهانە، در شرایطی کە وضعیت معیشتی سە چهارم جمعیت کشور زیر خط فقر و لبە خط فقر قرار دارد، برای گسترش پایگاە اجتماعی جنبش انقلابی و تسریع کامیابی آن و همچنین بی اثر کردن بخشی از استراتژی حاکمیت برای سرکوب جنبش اهمیت حیاتی دارد.

در این نباید تردید کرد که برنامه‌ی اخیر نظام، تولید اجماع برای سرکوب گسترده‌ی جنبش انقلابی است و بس. آنچه اما برای جنبش انقلابی در این وضعیت اهمیت دارد این است که چگونه از این پیچ بگذرد که هم دستاوردهای بسیار درخشان خود تا همین جا را حفظ کرده و پشتوانه تداوم راه قرار دهد و هم نقشه‌ی حکومت برای سرکوب گسترده را خنثی نماید.