۲۲ اوريل، "روز زمين"

۲۲ اوريل، "روز زمين" است. جان مک کانل، فعال صلح طلب امريکائی برای اولین بار در سال ۱۹۶۹ پیشنهاد نام گذاری روزی را به عنوان روز زمین مطرح کرد. پیشنهاد او در کنفرانس یونسکو در شهر سان فرانسیسکو ارائه شد.

در ۲۲ آوریل ۱۹۷۰ بیش از ۲۰ میلیون آمریکایی در خیابان‌ها و دانشگاه‌ها در صدها شهر امريکا گرد آمدند و عليه  تخريب محيط زيست اعتراض کردند. اين اعتراضات در سال ۱۹۷۰ منجر به تصویب قوانین زیست‌محیطی مهم از جمله قوانین هوای پاک، آب پاک و گونه‌های در خطر انقراض و تأسیس آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) در ایالات متحده شد.

در سال ۱۹۹۰ روز ۲۲ آوریل به عنوان "روز زمین" اعلام که جنبه بین المللی پیدا کرد. "روز زمین" رویدادی جهانی است که هدف آن یادآوری اهمیت حفاظت از محیط‌زیست است. در "روز زمين"، هرسال میلیون‌ها نفر  در سراسر جهان گرد هم می‌آیند تا این حرکت محیط زیستی را جشن بگیرند.

ایو دو بوئر، مدیر سابق بخش اقلیمی سازمان ملل می‌گوید: "باوجود موضوعات متنوعی که مشکلات محیط زیستی را به رده پایین اولویت‌ها در دستور کاری دولت‌ها می‌فرستد، برگزاری روزهایی مانند روز زمین ما را متوجه هزینه سنگین نزدیک‌بینی در سیاست‌گذاری‌ها می‌کند."

در سال ۲۰۱۶، "روز زمین" به‌طور نمادین برای امضای تعهدنامه مهم نشست اقلیمی پاریس که در سال ۲۰۱۵ موردتوافق قرارگرفته بود، انتخاب شد.

شعار "روز زمین" سال ۲۰۲۴:"سیاره در مقابل پلاستیک"

هر سال در "روز زمين" شعاری انتخاب می شود. امسال شعار روز زمین "سیاره در مقابل پلاستیک" است. هدف از انتخاب اين شعار، جلب‌ت توجه  جهانی به آلودگی پلاستیکی و چگونگی آسیب رساندن آن به طبیعت است. "روز زمین" سال ۲۰۲۴ قصد دارد به پلاستیک برای سلامت سیاره پایان دهد و خواستار کاهش ۶۰ درصدی تولید همه پلاستیک‌ها تا سال ۲۰۴۰ است.

استفاده از پلاستیک و گسترش تولید آن، اگرچه به بهبود کیفیت زندگی بشر کمک شايان کرده است، اما عوارض آن نیز گریبان انسان ها را گرفته است. امروزه تقریبا جایی نیست که با زباله‌های پلاستیکی مواجه نشویم. آلودگی پلاستیکی خطرات زیادی برای سلامتی انسان، جانوران و کل محیط زیست به همراه دارد. ورود میکرو پلاستیک ها به چرخه غذایی جانوران و به تبع آن انسان، ایجاد ترکیبات سمی در آب‌های زیرزمینی، از جمله مواردی است که در نتیجه مصرف بالای پلاستیک به وجود آمده است. پلاستیک‌ها در طبیعت خرد و خردتر شده و به میکروپلاستیک‌ها تبدیل می‌شوند. پاکسازی و تصفیه میکروپلاستیک‌ها، تقریبا ناممکن است. مواد شیمیایی که این میکروپلاستیک‌ها در خاک یا آب رها می‌کنند، در مواد غذایی رسوخ می‌کنند و این مواد سمی با خوردن غذا وارد بدن انسان می‌شوند. آنها در همه جای طبیعت وجود دارند: در بدن آبزیان و پرندگان، مواد غذایی، لباس‌ها و جنین انسان.

به گزارش سازمان ملل متحد سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون تن زباله پلاستیکی در جهان تولید و هر سال بیش از ۱۲ میلیون تن زباله وارد اقیانوس‌ها می‌شود. و این بحرانی بسیار عظیم برای زیست‌بوم اقیانوس‌هاست. پلاستیک‌ها به‌راحتی توسط موجودات دیگر تجزیه نمی‌شوند و اگر تجزیه شوند، این فرآیند صدها سال طول می‌کشد.

سالانه هزاران هزار گونه جانوری، به‌ویژه هوازیان و آبزیان پس از خوردن زباله‌های پلاستیکی می‌میرند. آنها می‌میرند اما کیسه‌هایی که بلعیده‌اند هضم و تجزیه نشده دوباره به طبیعت برمی‌گردد و چرخه مسمومیت و زوال جانوران و انسان‌ها ادامه می‌یابد.

آلودگی پلاستیک یکی از بحران‌های پیچیده جهان است که به تغییر اقلیم دامن می‌زند. ۶۰ درصد از کل پلاستیک‌ تولید‌شده تا سال ۲۰۱۵ به زباله تبدیل شده است و سالانه، بیشتر از ۱۴ میلیون تن زباله پلاستیکی وارد آب‌های آزاد می‌شود.

ايران

بر اساس آمارهای جهانی منتشر شده در سال ۲۰۲۱، ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا در تولید زباله‌های ‌پلاستیکی است و سالانه حدود ۴ میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می‌کند. زباله‌های تولید شده در کشور نیم میلیون تن به کیسه پلاستیکی اختصاص دارد یعنی هر ایرانی روزانه به‌طور متوسط سه کیسه پلاستیکی مصرف می‌کند که ۹۶ درصد آن مستقیم وارد سطل‌های زباله می‌شود. قرار بود تا سال ۹۰-۹۱ کل پسماندهای شهری تفکیک شود. اما تاکنون کمتر از پنج درصد از پسماندها به‌طور اصولی تفکیک می‌شوند.