نیم‌نگاه

امروز، جمعه ۲۰ ژانویه، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبه‌ای با شبکه دولتی ترکیه پیرامون مواضع جمهوری اسلامی نسبت به جنگ در اوکراین گفته است که "ما در پی استاندارد دوگانه نیستیم. ما با جنگ در عراق، سوریه، یمن، فلسطین و افغانستان مخالفیم. به همین ترتیب مخالف جنگ و آوارگی در اوکراین نیز هستیم. ما حاکمیت و…

بیش از دو سوم پارلمان اروپا روز گذشتە بە قرار گرفتن سپاە پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی اروپا رای مثبت داد. البتە این رای پس از تصویب در شورای سران کشورهای عضو قابلیت اجرایی پیدا می‌کند. با این همە حتی قبل از روشن شدن نتیجە‌ی رای‌گیری، حملە بە این طرح و تهدید کشورهای اروپایی توسط تعدادی از وابستگان بە حکومت شروع شد بلکە بتوانند…

تا آن‌جا که ما می‌دانیم جنبش کنونی بدون رهبری - واحد است. این تحولات باید جمع و «جمعبندی» شوند. سامانه های اجتماعی می‌توانند برای این کارمفید واقع شوند (تجربه‌ی تا کنونی تویتر مفید واقع می‌شود). آیا نمی‌توان این تجربیات را در یک سایت متمرکز کرد؟ چنین تمرکزی به مفولات مربوط به سازماندهی محلی (تا کنون خودجوش) محدود نمی‌شود و می‌توا ند به…

قیمت انرژی اگر در ایران از نظر بعضی ها ارزان است و گران کردن انرژی را راهکار رفع بحران و بهبود هوای آلودە می دانند، از یاد می برند کە گران کردن قیمت گاز و انرژی با وجود حکومت ناکارآمد و فاسد و عدم تناسب بین درآمد و هزینە های زندگی بە زیان اکثریت مردم و حتی تولید کنندگان و بە نفع حکومت است. چرا کە افزایش در آمد ها تا کنون منجر بە هیچ…

واقعیت این است که اجتماع دیروز صبح مردم در برابر زندان رجایی شهر در اعتراض به احکام اعدام، قوه قضاییه را به عقب نشینی واداشته‌است. با این حال نسبت به این عقب نشینی نمی‌توان ابدا خوشبین بود. مرکز رسانه‌ای قوه قضاییه هم فقط از پایان نیافتن تشریفات می گوید و نه مثلا از لغو احکام یا عدم قطعیت حکم اعدام.

اجتماع مردم، در نخستین ساعات صبح امروز در برابر زندان رجائی شهر و اعتراض به احکام اعدام محمد قبادلو و محمد بروغنی نیز نشان می دهد که تقلای جمهوری اسلامی برای کشاندن جنبش جاری به یأس و استیصال راه به جائی نخواهد برد.

طبعاً فشار خارجی به جمهوری اسلامی تنها باید به عنوان عاملی در تقویت مبارزۀ داخلی علیه تبهکاریهای آن تلقی شود. با چنین رویکردی نسبت به فشار خارجی، صحنۀ ترسیم شده مطلقاً یک بار برای همیشه چیده نشده است. تغییر این صحنه و جلب کشورهای میانه به حمایت از جنبش جاری و اعمال فشار بر جمهوری اسلامی، کار خردی نیست

شکی نیست که نقش زنان در جنبش "زن، زندگی، آزادی" مقدم و بی بدیل بوده است. اما "ساعت شمار" رویدادهای فقط یک امروز نشان می دهد که چقدر این جنبش با جنبشهای اتنیکی در ایران آمیخته است و تا چه میزان تداوم آن در گرو تداوم آنهاست

تنظیم لاحۀ جدید تعزیرات، در روند جنبش "زن، زندگی، آزادی" – جنبشی که اگرچه خواسته هایش مطلقاً محدود به لغو قانون حجاب اجباری نیست، اما خشونت بهیمی اعمال این قانون علیه مهسا جرقۀ جنبش را زده است - تنها به کاشتن باد می ماند. و گفته اند: "کسی که باد می کارد، توفان درو خواهد کرد"

توصیه به "فمینیستهای اسلامی" این است که در این سخنرانی خامنه ای مداقه کنند. بیداد پنهان باورهاشان نسبت به زنان را در این سخنان به روشنی خواهند دید

چندین و چند دهه است که درۀ میان فقر و ثروت در جامعۀ ما مدام عمیقتر و عمیقتر می شود، آن گاه گزارش رسمی وزارت کار این روند دردناک را وقیحانه این گونه بیان می کند: "بهبود محسوسی در میزان رفاه گروه های پائین درآمدی به وجود نیامد"

"روابط عمومی کل سپاه" علاقه ای به دیدن واقعیت موجود در سخنان اباذری، ندارد. حتی علاقه ای به دیدن فراواقعیت موجود در پشت سخنان او هم ندارد. آنچه گردانندگان اصلی سپاه به آن علاقه مند اند، دروغ و خودفریبی محضی است که سخنان رمضان شریف، سخنگوی سپاه، سرشار از آنهاست

چنگ اوکراین و جنبش "زن، زندگی، آزادی" را می توان از منظرهای گوناگونی به هم مرتبط کرد. شاید شگفت انگیزترین منظر، آنی است که بر پایه اش این دو رویداد، به مثابه سمبلهائی از مناسبات بین المللی و دستمایه هائی برای مکاتب موجود در مناسبات بین المللی، درست در تقابل با یکدیگر قرار می کیرند

اباذری در سخنانش تردیدی نسبت به امکان ادامۀ وضع به روال کنونی بروز نمی دهد. در سخنان او کین ورزی نسبت به جنبش جاری موج می زند و از این زاویه باید خطرخیز تلقی شود. او حتی خیالات آخرالزمانی خود را به جولان در می آورد. تردید اباذری در این فراواقعیت آشکار می شود که زبان به شکایت از همراهان مردد خویش می گشاید.

چنان که پیداست جمهوری اسلامی در معادلات و تعادلات آتی سوریه دیگر ایفاگر هیچ نقش ویژه ای نخواهد بود. پس، اکنون نه ادامۀ حضور جمهوری اسلامی در [حیات] سوریه، بلکه چگونگی بیرون رفتن از آن مسئلۀ جمهوری اسلامی است.

به بیشترین احتمال پاسخ منفی به ارجاع پروندۀ سرنگون کردن هواپیمای اوکراین، موقعیت جمهوری اسلامی را در سازمانهای بین المللی، بیشتر از آنچه هست تضعیف خواهد کرد و پاسخ مثبت، آن را در برابر پیامدهای "زبان سرخ" مقامات درجۀ اول اش، ناگزیر به پرداخت غرامتهای بسیار سنگین.

روشن است که پای چند مرکز امنیتی در میان است، که یکی افراد را ممنوع الخروج می کند و دیگری آن را باطل، و پای چند مرکز قضائی در میان است، که یکی حکم صادر می کند و دیگری حتی اعلامیه دادن در آن باره را تکذیب. این زنجیرۀ مغشوش، زنجیرۀ شناخته شده ای در جمهوری اسلامی است، الا این که سستی اش تا به این پایه تا کنون آشکار نشده بود

وقتی حجاب اجباری شد، طبعاً ایجاد گشت ارشاد برای اعمال این اجبار لازم آمد، و حالا وقتی همۀ دستگاه ها و نهادها و ... ملزم به عدم ارائۀ خدمات به افراد "بی حجاب" می شوند، و در قبال این الزام باید پاسخگوی قصور و خطاشان باشند، لابد یک "گشت کشف قصور" هم لازم می آید

هر جنبش تحولخواه برای آن که به اهداف خود نائل شود، باید موفق شود نه تنها در ارکان سرکوب رژیم، بلکه همچنین در دستگاه های بوروکراسی و ایدئولوژیک آن تزلزل و همدلی ایجاد کند

مناقشه بر سر تحویل پهپاد توسط جمهوری اسلامی به روسیه را می شد و هنوز می شود با دخالت دادن سازمان ملل فیصله داد، و هستند دولتهائی که خواهان این مداخله شده اند. روسیه مخالف دخالت سازمان ملل است و برای پیشبرد مخالفت خود از ابزارهائی که دارد استفاده می کند. تلخ در این جریان، تأسی جمهوری اسلامی از روسیه است

بنیامین نتانیاهو توانست یک ساعت پس از آخرین مهلتی که رئیس جمهور اسرائیل برای تشکیل کابینه به او داده بود، دولتی ائتلافی را از حزب لیکود با حضور سه حزب ناسیونالیست اصولگرای افراطی دیگر تشکیل دهد. این ترکیب راست ترین دولتی است که اسرائیل تا کنون به خود دیده است: ترکیبی با حضور نژادگرایان، زن ستیزان، دگرستیزان و کسانی که به تروریسم محکوم…

بنابراین جز این می توان نتیجه گرفت که اردوغان با اعمال نفوذ در دستگاه قضائی ترکیه، به اتکاء به این حکم قضایی می خواهد، و به نظر می رسد توانسته است، رقیبی را از صحنۀ رقابت در انتخابات آتی کنار بزند

از دستورکار مبهم و "گل و گشاد" کنفرانس حاضر با ترکیبی چنین ناهمساز از شرکت کنندگان، تا فقر تدارک امر که مثلا ً در سخنان امیرعبدالهیان در نشست رسمی آن، اما نه فقط در این سخنان، آشکار می شود، همگی حکایت از یک کنفرانس بیحاصل دارند؛ کنفرانسی برای "کنفرانس درمانی"

تردیدی نیست که مردم سوریه به طور کلی قربانیان اصلی روندها در سوریه بوده اند. به نظر می رسد در روندهای آتی، روسیه برندۀ اصلی، ایران و امریکا بازندگان و "نیروهای دموکراتیک سوریه" قربانیان اصلی باشند؛ فرقی نمی کند، پیش یا پس از انتخابات ترکیه.

علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی، وجوهی از وضع ارزی و پولی کشور را "توضیح" داد. توضیح او در بارۀ علت افزایش قیمت دلار حاکی از عملکرد سه عامل بود: 1- افزایش نرخ بهره در بیش از ۹۰ کشور دنیا، 2- نوسانات فصلی و 3- اعتراضات جاری در ایران. این توضیح حاوی یک پنهانکاری، یک سفسطه، یک دروغ و یک اعتراف است.

مجادلۀ شرعی بر سر معنا و مصداق محاربه دیگر همدلی چندانی را در جامعه برنخواهد انگیخت. آنچه لازم است، شجاعت سیاسی از آن دست است که زمانی زنده یاد منتظری در دیدار با "هیئت مرگ" و در اوج خود در دفاع از حق شهروندی شهروندان بهائی از خود نشان داد.

ساختار و روند حقوقی این پرونده سراسر مغشوش و پرشائبه است: از کسانی که در جایگاه "متهم" نشانده شده اند، تا نوع اتهام، تا کیفیت مشارکت شاکیان و وکلای آنان در روند پرونده، تا جریان اطلاعات پیرامون پرونده به افکار عمومی به طور کلی و به ویژه بستگان قربانیان آن.

یک واکنش احتمالی غیرانکارگرانه در درون جمهوری اسلامی لازم نیست کاربست استاندارد دوگانه را در مناسبات بین المللی توسط امریکا و دیگران نفی کند، بلکه کافی است بر کاربست روزمرۀ آن توسط جمهوری اسلامی، چه در سیاست خارجی و چه در سیاست داخلی، آن هم به طریقی بس خشن و زمخت، و اثرات آن در تضعیف اعتبار ارگانهای بین المللی، مکث کند

آشکار شد که این یا آن رسانه هرچه به محافل قدرت، خاصه دستگاه های امنیتی و سرکوب نزدیکتر، دسترسی اش هم به "خبر" سریعتر بوده است. پس به این نتیجه رسیدم که در دو روز آینده با نوعی "ممنوعیت عبورومرور نرم" روبروئیم.

تزلزل یا عصبیتی را که جمهوری اسلامی در صدد تحمیل آنها بر جنبش "زن، زندگی، آزادی" است، با تداوم و متانتی که تا کنون مشخصه های آن بوده اند، می توان پاسخ گفت.

به واقع چین را در مسیر طراحی شده توسط اسرائیل دیدن، شی را ساده انگاشتن و قدرت جمهوری اسلامی را، در گفتگو با "متحد استراتژیک" خویش، به رخ آن کشیدن تلاشی است برای انکار درد تنهائی فزایندۀ جمهوری اسلامی.

دامنۀ گستردۀ نقض سیستماتیک قوق بشر در ایران با ابعاد وسیع خصومتی که جمهوری اسلامی در عرصۀ جهانی با خود ایجاد کرده و دوره های دراز وحشت از جنگی که بر جامعۀ ایران تحمیل کرده، گویای رابطۀ مستقیم این دو جنبه از سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی اند.

امروز روزی بود که جمهوری اسلامی در جهات مختلفی پلیدی، عجز و رذالت خود را عرضه کرد: از پلیدی پاسخگوئی به زبان اعدام و انتقام، تا عجز برای یافتن راه مصالحه با شهروندان، تا رذالت گرونگانگیری آنان و آویختن شمشیر داموکلسی بر فراز سرشان برای تحمیل انتخابی اخلاقی به معترضان. هم از این روست که امروز می تواند تا نقطۀ عطفی در تقویم جنبش جاری برآید.

کل دستگاه "مهندسی فرهنگی" حکومت هیتلر عیناً حاوی عناصری بود، که در سخنان خامنه ای در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی موجود اند: 1- مؤسساتی کردن فرهنگ، 2- فرهنگ به عنوان سوژه ای برای مهندسی، 3- مهندسی متوجه بازسازی فرهنگ در راستای معین حکومتی و 4- راستای معین مشتمل بر تمام عرصه های زندگی جمعی و فردی: از جامعه تا سبک…

جنبش حالا علاوە بر اعتراضات خیابانی امکان مطمئن و مؤثری پیدا کردە کە می تواند با اتکا بە آن مبارزات خود را متنوعتر و گستردە تر و کم آسیب تر پیش براند و میدان مانور سرکوبگران را کوچکتر و آسیب پذیرتر کند.