قومی و ملی

در ایران دارای تنوع ملی، وحدت در کثرت تنها آن زمان تضمین می‌پذیرد که بنای دمکراسی با ساروج برابر حقوقی دمکراتیک آذربایجانی، آسوری و ارمنی و بهایی، بلوچ، ترکمن، زرتشتی، عرب، فارس زبان، کرد، لر‌ و یهودی و همه‌ی شهروندان کشور ساخته و بازسازی شود. خیزش انقلابی "زن – زندگی – آزادی"، لحظه‌ا‌ی تاریخی در چنین روندی است. دستاوردهای این رخ‌داد را قدر بداریم و به بهره گیری از آن برخیزیم.

سیل خروشان این جنبش ملی بزرگ، همه خس و خاشاک تبلیغاتی رژیم دد منشانه و تفرقه افکن ی ها ی چندین ساله اش را که بزرگترین آن، "خنجر تجزیه کشور بو د" با خود به زباله دان ملّایان ریخت و برعکس آنهمه تبلیغات سالهای متمادی اش،  "همه اقوام و ملیتهای ایران " را نه تنها در ایران، که در ببیش از ۲۰۰ کشور جهان، همدلتر و یکپارچه تر نمود.

بعد از کشتار دیروز ظهر و دیشب, و برقراری حکومت نظامی در عمل در زاهدان و قطع نسبتا مطلق اینترنت و کنترل بیمارستان ها و سردخانه های شهر توسط سپاه, باید پذیرفت که در چنین شرایط "جنگی" حقیقت اولین قربانی جنگ است, و نباید با حدس و گمان یک کلاغ چهل کلاغ کرد و باعث اعتبارزدایی اخبار واقعی قیام شد. در نتیجه نمی توان تا این لحظه به یقین تعداد کشته ها و زخمی ها و دستگیر شدگان را اعلام کرد. اما بر طبق تحقیقات مرکز مطالعات بلوچستان کشته شدن حداقل ۵٣ نفر محرز است.

امروز با اعدام چهار زندانی دیگر در زابل, تعداد اعدامی های بلوچ و سیستانی در هفت روز گذشته به ١٨ نفر رسید. دیروز سازمان حقوق بشر ایران گزارش کرده بود "طی یک هفته گذشته مجموعا ۲۴ اعدام (به‌طور میانگین هر ۸ ساعت یک اعدام) توسط نهاد آمار سازمان حقوق بشر ایران به ثبت رسیده است که ۱۴ نفر از آنها شهروندان بلوچ بوده‌اند". اکنون این عدد ١٨ نفر می باشد.

مدافعان هویت ملی آذربایجان که خواهان رفع این تبعیض صد ساله در ایرانی دمکراتیک هستند، لازم است با کار روشن‌گرایانه بکوشند تا تیم محبوب تراکتورسازی نه افزاری برای پیشبرد سیاست گرایش‌های استقلال‌طلب شود و نه آلت دست سپاه و نیروهای امنیتی. در همان‌حال باید کینه‌ی شوینیست‌ها، ایرانشهری‌ها و مرکزگرایان علیه هویت‌خواهی آذربایجانی‌ها که از جمله خود را در تحقیر تراکتور نشان می‌دهد  و دیگر مردمان تحت تبعیض ملی کشور را افشا کرد.

یکی از مغلطه‌های اساسی مخالفان تحصیل به زبان مادری برای همه ایرانیان، اینست که راهیابی زبانی دیگر از زبان‌های مردم ایران به مدارسی از کشور، معنایی جز تجزیه ایران و یا هموار کردن راه برای آن نخواهد داشت. چنین استدلالی نه فقط عملاً به حقوق و کرامت انسان و رفع رنج میلیون‌ها کودک و نوجوان دانش آموز پایبندی نشان نمی‌دهد، حتی در قید الزامات یکپارچگی ایران نیز نیست. شرط یکپارچگی، همبستگی ملی است که این نیز جز با دموکراسی و آزادی و رعایت حقوق شهروندی همگانی میسر نمی‌شود. این رویکرد از اینرو حاضر به تامل بر تجارب ده‌ها کشور چند زبانه با چندین زبان تدریس در جهان معاصرنیست که اسیر تبعیض گرایی است و لذا در عمل، ایران استبدادی در قلمرو زبان فارسی را به ایرانی دموکراتیک با زبان‌های همه ساکنان آن ترجیح می دهد.

واقعیت کردستان، قرار داشتن کماکان آن در زمره مناطق محروم ایران است. این ناحیه یکی از بالاترین نرخ‌های بیکاری در کشور را دارد و در آن بر میزان مهاجرت به برونمرز و دیگر شهرهای کشور مدام افزوده می‌شود. دردناک‌تر از همه شغل پرخطر کولبری است که کشته شدن‌ها بر اثر تیراندازی مستقیم گارد مرزی و مرگ ناشی از سقوط از ارتفاع و یا دفن شدن‌ زیر آوار بهمن بخشی از واقعیت تلخنای این شغل به شمار می‌آید. موضوع تکان دهنده بسیار در این رابطه، تغییر ترکیب سابق کولبران فقط متشکل از مردان جوان اهل مناطق مرزی به ترکیب جدید مرد، زن، کودک و پیر است هم از اهالی شهرهای مرزی و هم مردمی که از جاهای دورتر از مرز به کولبران پیوسته‌اند.

در همین دوره‌ی کوتاه یک‌ساله، حکومت برخاسته به دفاع از منافع زحمت‌کشان، آزادی‌های دموکراتیک را به طرز قابل ملاحظه افزایش داد. شکل‌گیری سازمان‌های مردمی، سندیکاها و مطبوعات آزاد از مصادیق بسط آزادی در آذربایجانِ تحت حکومت دموکرات‌هاست. به علاوه این حکومت با توجه ویژه به هنر، ادبیات و موسیقی، نشان خود را بگونه نازدودنی بر تاریخ فرهنگ آذربایجان بر جا گذاشت.

گرچه به دلیل نارسایی اخبار هنوز هم نمی‌توان از مرکز تصمیم مشخص و آمران نقشه ‌شوم منجر به جنایت نام برد، اما بنا به جهت دهی‌ها به حادثه، فضای فکری حاکم بر نیروهای امنیتی و انتظامی نقده و استان، وجود دستجات افراطی قومی فعال در منطقه و اوضاع سیاسی بحرانی کشور، وجود توطئه‌ها در پشت این واقعه منتفی نیستند. البته آنچه در لحظه حاضر بر هر چیز دیگری ترجیح دارد، حس مسئولیت برای جلوگیری از تنش و تشنج دوباره در این شهر و بازگرداندن فضای امنیت و همزیستی سالم به اهالی آن است.

با تداوم تبعیض ملی و قومی در کشور اما، مبارزه علیه آن نیز ادامه دارد. همبستگی همه مردمان تحت تبعیض و مرکزگرایی با اعتراضات مردم خوزستان و نیز پشتیبانی سراسری از این اعتراضات همچنان ادامه دارد. پشتیبانی الیگودرز لرستان و سقز کردستان و تبریز آذربایجان و ... از مردم خوزستان، نشانه همبستگی و نماد مبارزه ای دوشادوش علیه جمهوری اسلامی، برای برابر حقوقی و لغو تبعیض و ستم است. این همبستگی بزرگترین منبع عزم و نیرو برای حل مسئله ملی و قومی و رفع تبعیض در کشور است.

این نوع رویکردها در خدمت دوستی، صلح و همبستگی ملتهای منطقه خاورمیانه نیست، بلکه در خدمت گسترش ناسیونالیسم کور و افراطی غیرمسئولانه ای است، که جز دامن زدن به دشمنی و نقار ملی در هر کدام از کشورها نتیجه دیگری ندارد.

شکوفایی تمدن بشری، حاصل جمعی تمامی زبان‌های دنیاست. زبان ضمن اینکه وسیله ارتباطی فرهنگی و ابزار تفکر جامعه است، در عین حال عامل تثبیت ملی و هستی فرهنگی، زبانی، اجتماعی یک ملت و یا متکلمان آن زبان است. زبان مادری همچنین، ثروت بزرگ و بی بدیلی از فولکلور، اندیشه و آفرینندگی و ارائه آن به جامعه بشری است. آموزش زبان مادری، نقش به سزایی در دوران کودکی در سلامت روانی و پیشرفت فکری و شکوفایی استعدادهای نهفته کودکان دارد و مهارت‌های بنیادی خواندن و نوشتن را افزایش و روند یادگیری را آسان می‌کند.

بر پایه تجارب تلخ تکراری طی چهار دهه گذشته، این نگرانی وجود دارد که بازداشت‌های اخیر از فعالان ملی و قومی، احتمالا خطر جانی برای آنان در پی داشته باشد. بر اساس پاره‌ای اخبار، بازداشتی‌ها در معرض اتهام‌های سنگین قرار دارند. مردم کردستان طی چهار دهه گذشته بارها تازیانه چنین یورش‌هایی را خورده‌ و از آن بوی خون شنیده‌اند. آنان هربار فرزندانی از خود را قربانی برنامه‌ها و تصمیمات امنیتی و انتقام جویی‌های سرکوبگران دیده‌اند.

گروه کار ملی و قومی حزب چپ ایران (فدائیان خلق)، ضمن ابراز مخالفت خود با هر نوع ناسیونالیسم افراطی و توهمات توسعه‌طلبانه و کشور گشایانه، بر درک فراتر بودن مرزهای فرهنگی کشورهای منطقه از مرزهای سیاسی موجود تاکید دارد. این امکانات و مشترکات فرهنگی، زبانی و تاریخی را می‌توان بر مبنای احترام به رسمیت مرزها به فرصت‌هایی برای دوستی، همکاری و حسن همجواری تبدیل کرد.

این هفته نامه که از سال ١٣٧۶ با ویژگی دو زبانه ترکمنی- فارسی پا به عرصه مطبوعات کشور گذاشته بود، طی ٢٢سال گذشته به پشتوانه فعالیت وسیع خود در زمینه انعکاس فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ترکمن‌های ایران، همچون آئینه‌ای از ارزش‌های فرهنگی ترکمن‌ها جلوه کرد و توانست در این منطقه تأثیرات شایانی بگذارد.

باهار امیدلرین چیچکلنمه فصلی دیر عزیز هموطنلر! گله جه گه امیدله، یاشاماقا، آزادلیقا وعدالته عشقیله بو چتین گونلردن کئچمه لی ییک!
هاوڵاتیانی بەڕێز! نەورۆز، جەژنی کەونارای سەرجەم ئێرانییەکان و لەدایکبوونی دووبارەی سروشت پیرۆز بێ.
حلول عيد النوروز الذي هو نتاج الطبيعة وعيد تاريخي لجميع الإيرانيين مبارك عليكم جميعا
حرمت لی واطانداش لار، یاویز قیش گچیپ طبیعت ینگ گؤزللشیپ باشلاماغی بیلن یتیپ گلن خلق آرا نوروز بایرامی مبارک بولسین.
نئورۆزئے جشن و مراگش، مئے اێرانیانی پّس و پیرانی هما دپتری و تاریهی شادهی یاتمانێن مراگش اِنت که گۆن زندئے سرشت وشسمین اێن بهاران همگرچ اِنت.

شعار «ایران برای همه ایرانیان» بدون احترام به هویت‌ها، زبان‌ها و باورهای گوناگون و تلاش برای برابری و تساوی حقوق آنها و دارندگان‌شان، سخنی کاملاً پوچ است. احترام به زبان‌های گوناگون، احترام به انسان و کرامت اوست و پاس‌داشت گنجینه‌ای شگفت است، که حاصل پر ارج هزاران سال تکاپوی مادی و معنوی نوع بشر به شمار می رود.

اداره امور سیاسی، نظامی، اداری و اقتصادی این بندر که از بزرگترین شریان‌های اقتصادی و از قطب‌های اصلی صادرات پتروشیمی و نفت در ایران است، به تمامی در دست گروهی از افراد امنیتی غیربومی قرار دارد. کسانی که به اهالی عرب این شهر نگاهی آمیخته به تبعیض‌ و تحقیر دارند و آنها را عامل "بیگانه" و "دشمن" می‌نامند. اینان از پیش چنین توجیه شده‌اند که در این بندر دارای اهمیت کلیدی برای جمهوری اسلامی، هیچ ناآرامی سیاسی ولو در حد اعتراضات اقتصادی آرام هم جایز نیست.

به باور ما تنها راه رهایی از چرخه «نفی - سرکوب - نقار» در رابطه با هموطنان عربمان، پایان دادن به «تبعیض بنیادی» در کشور است که از نخستین شروط برای تحقق رفع آن، همانا گذر از و پایان دادن به حیات جمهوری اسلامی است به مثابه نظامی «تبعیض‌بنیاد» که چنگ در هستی ملتی متکثر دارد.

 دوآتشه های جمهوری اسلامی و شوونیسم مرکزگرا با نوشتن این اقدام به پای همه مخالفان ستم ملی در آذربایجان و کاشتن تخم دشمنی میان آذربایجانی ها و کردها از آن بهره‌برداری کرد و ناسیونالیسم افراطی کُرد و پی گیرندگان پروژه"کردستان بزرگ"نیز از یافتن "سندی" دیگر برای نشان دادن دشمنی "ترک" های جهان با خود، به وجد درآمدند.

حزب چپ ایران (فدائيان خلق) با احترام و قدردانی نسبت به همه کسانی که در مبارزه برای فرارویاندن ایران به کشوری دموکراتیک و عاری از تبعیض ملی و قومی، متحمل محرومیت و سرکوب و زندان گشته‌اند، از تغییرات مثبتی که در دوره اخیر در نگرش برخی از شخصیت‌ها و نیروهای اجتماعی کشور نسبت به تحصیل به زبان مادری پدید آمده است، استقبال می‌کند و از همه نیروهای دموکرات و عدالت‌خواه می‌خواهد که برای تامین این خواست تلاش کنند

بر اساس این طرح، ندانستن زبان فارسی برای کودک شش ساله غیرفارسی‌زبان، نوعی "عقب‌ماندگی ذهنی" و "معلولیت" محسوب می‌شود و به ناگزیز یا آنان را مواجه با مشکلات در ثبت نام می‌کند و یا روانه مدارس مختص عقب‌ماندگان می‌سازد. این، عملا به رسمیت شناختن برتری بخشی از مردم بر بخشی دیگر، به دلیل تعلق ملی - قومی است و در نتیجه، طرحی است نژادپرستانه و بهانه‌ای برای اعمال ستم و فشار مضاعف علیه میلیون‌ها هم وطن ما.

به چالش کشیدن تبعیض علیه زبان‌های غیرفارسی در ایران اما هیچ‌گاه دچار توقف نشده است. این مبارزه، قدمتی به عمر اعمال همین تبعیض دارد و طی یک قرن گذشته، تلاش‌های سیاسی و فرهنگی گسترده‌ای برای اعاده همین حق و تحقق آن انجام‌گرفته است. کوشش‌ها برای رسیدن به این حق اولیه و بدیهی و خواست مطالباتی رفع تبعیض زبانی و فرهنگی آن اندازه نیرومند و تا بدانسان پردامنه بوده است که در فردای انقلاب، حتی در قانون اساسی تبعیض‌بنیاد جمهوری اسلامی نیز ناگزیر در ماده‌های 15 و 19 گنجانیده شد.

این تصمیم حکومتی که بر آن نامی جز تروریسم دولتی نتوان نهاد، در پی توافق صلحی صورت گرفت که رهبری جنبش مردمی در ترکمن صحرا توانسته بود آن را به وساطت اهل خرد بر سرکوبگران حکومتی تحمیل کند. توافقی که، تصریح داشت، اقدام مسلحانه حکومتی و واکنش متقابل خلقی در برابر آن، پایان یابد و جا به گفتگو و یافتن راه حل سیاسی برای اختلافات دهد.

کردستان، در این چهار دهه راه پر فرازوفرودی طی نموده، کامیابی‌ها و ناکامی‌های فراوان دیده و تجاربی غنی اندوخته است. اما طی این مدت سراسر هزینه، هرگز از مطالبه تاریخی و محوری خود مبنی بر تحقق برابر حقوقی ملی در ایران و کردستان ایران بازنایستاده و همواره بر آن پای فشرده است.

نهضت آذربایجان، خود را ادامه و شکل متکامل انقلاب مشروطیت ایران در زمانه خود می‌دانست، به قانون اساسی مشروطیت پایبند بود، پادشاهی مشروطه را می‌پذیرفت و خود را جزئی از ایران برمی‌شمرد، و تمامیت ارضی ایران را خدشه‌ناپذیر می‌دانست.

سلب حق تحصیل به زبان مادری از بخش بزرگی از كودكان ایرانی که تاریخچه‌ای بیش از صدساله در کشور ما دارد، یکی از مصادیق روشن و آشکار نقض حقوق ابتدایی بشر در ایران است. رژیم ارتجاعی حاکم بر کشور، که همه اصول اساسی حقوق بشر را زیر پا نهاده است، در این عرصه نیز حتی به قانون اساسی خود نیز پای بند نیست.