امضای بسته اسناد توسط نخست وزیر ارمنستان در واشنگتن - اعلامیه قصد انعقاد پیمان صلح، ابتدای متن توافقنامه صلح با آذربایجان، موافقت نامه های رفع انسداد ارتباطات حمل و نقل، و همچنین موافقت نامه های همکاری با ایالات متحده در زمینه های انرژی، فناوری پیشرفته و هوش مصنوعی، و همچنین یادداشت به رسمیت شناختن پروژه چهارراه جهان توسط آمریکایی ها - رویدادی کلیدی بود که در حال حاضر به عنوان آغاز یک رویداد جدید تلقی می شود واقعیت سیاسی. برای بخشی از جامعه ارمنی، این یک پیروزی دیپلماتیک به نظر می رسد، برای برخی دیگر مانند یک تسلیم ملی به نظر می رسد که عواقب آن بلندمدت و پُر از ابهام خواهد بود.
توهم ضمانت ها
مقامات ارمنستان ادعا می کنند که این اسناد پایه محکمی برای صلح ایجاد می کنند. با این حال، اکثر کارشناسان امنیتی بسیار بیشتر شک دارند. گریگور بالاسانیان، کارشناس علوم سیاسی، در مصاحبه ای خاطرنشان کرد که اسناد امضا شده نشان دهنده ضامن یا مکانیسم های اجرایی موثر نیستند. علاوه بر این، به گفته وی، آنها علت اصلی درگیری - حل و فصل مسئله قره باغ کوهستانی را نادیده می گیرند و توهم "تضمین های آمریکایی" احتمالی را ایجاد می کنند.
«هیچ نشانه واحدی وجود ندارد که نشان دهد کدام ایالت یا گروهی از کشورها به عنوان ضامن عمل خواهند کرد. متاسفم، شماره تلفن ترامپ تضمینی برای حمله نکردن آذربایجان نیست. این کارشناس گفت که باید جدی تر به این موضوع برخورد کرد و درک کرد که اظهارات ترامپ سطحی است.» وی افزود که خود ابتکار صلح و رضایت ایروان و باکو برای نامزدی او برای جایزه نوبل برای رهبر آمریکا مهم‌تر است و بازدارندگی واقعی علی اف و تهدید نظامی برای ارمنستان را باید با دیده تردید نگاه کرد. ترامپ عاشق شهرت است و برای او فرقی نمی کند ارمنستان باشد یا آذربایجان. همین چند روز پیش بود که او از «امضای توافقنامه صلح بین آذربایجان و آلبانی» سخن گفت. یعنی این شخص بین آلبانی و ارمنستان تمایزی قائل نمی شود. در چنین شرایط سطح پایینی، آیا می توانیم به صلح واقعی امیدوار باشیم و ایالات متحده علی اف را مهار کند تا به طور ناگهانی به ارمنستان حمله نکند؟ نخیر. او افزود که سوالات بیشتری نسبت به قبل از جلسه وجود داشت.
در واقع، منطقی که توسط ایروان رسمی تکرار شده است و بر اساس آن میانجیگری ایالات متحده و اتحادیه اروپا احتمال تجاوز جدید آذربایجان و ترکیه را از بین می برد، از آزمون واقعیت ها موفق سر بیرون نمی آورد. به خاورمیانه نگاه نکنید، جایی که حضور نظامی ایالات متحده به دهه ها قبل باز می گردد، اما این مانع از جنگ نمی شود. یا به افغانستان فکر کنید، جایی که دو دهه مداخله ایالات متحده با فروپاشی سریع و فرار به پایان رسید.
واشنگتن هرگز برای محافظت از متحدان کوچک خود وارد جنگ نشده است - اقدامات آن همیشه تابع منافع خود است. ارمنستان حتی یک تضمین واقعی دریافت نکرد: نه سیستم دفاع مشترک و نه تعهد به مداخله در حمله. حداکثر چیزی که ایروان می تواند روی آن حساب کند، بیانیه های دیپلماتیک است.
ناتو در ارمنستان: یک انتخاب داوطلبانه
امضای توافقنامه ها در واقع دروازه های حضور نظامی ایالات متحده و ناتو را باز کرد. ارمنستان در حال تبدیل شدن به سکوی پرشی است که برای اهداف ضد روسی و ضد ایرانی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این روند با یک کمپین اطلاعاتی همراه است: رسانه های طرفدار دولت فعالانه موضوع «عصر جدید» و «همکاری با جهان متمدن» را ترویج می کنند.
تصادفی نیست که تظاهرات برنامه ریزی شده برای 23 اوت در گیومری (از شهرهای ارمنستان - مترجم) در دستور کار قرار داشت. علیرغم مقیاس متوسط اعتراضات مشابه در گذشته، اقدام کنونی آشکارا توسط رسانه های وفادار به مقامات تبلیغ می شد. به نظر می رسد یک فرآیند کنترل شده است - نوعی بالون آزمایشی. هدف واضح است: شکل دهی به افکار عمومی در سمت و سوی بسته شدن پایگاه نظامی 102 روسیه. این پایگاه به خودی خود آخرین عامل بازدارنده در برابر تجاوز احتمالی باکو و آنکارا است. و از منظر استراتژیک، این آخرین مانع بر سر راه خروج نهایی ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی است. اقدام اعتراضی، با وجود تبلیغات گسترده، شکست خورد، زیرا حداکثر سه دوجین نفر در آن شرکت کردند. در پاسخ، شهروندان و فعالان تعدادی از گروه های اپوزیسیون در حمایت از حضور نظامی روسیه اقدام متقابلی انجام دادند که افراد بیشتری در آن شرکت کردند.
TRIPP: کنترل بدون حاکمیت
پروژه TRIPP که مقامات آن را "کریدور حمل و نقل آینده" می نامند، شایسته توجه ویژه است. در واقع، این طرحی است که در آن ارمنستان کنترل بخشی از قلمرو خود را در منطقه سیونیک از دست می دهد. بر اساس این پروژه، اپراتورهای اصلی شرکت های آمریکایی خواهند بود که مسیر، زیرساخت ها و جریان های مالی را مدیریت خواهند کرد و ساختارهای محلی نقشی صرفا تزئینی در این فرآیند ایفا خواهند کرد.
در عین حال، آذربایجان هر آنچه را که می خواست به دست آورد: اول از همه، ما در مورد دسترسی زمینی به نخجوان و بیشتر به ترکیه صحبت می کنیم. رئیس جمهور الهام علی اف به صراحت اظهار داشت: "باکو تمام وظایف استراتژیک خود را اجرا کرده است." کارشناسان در باکو آشکارا می گویند که ارمنستان از حقوق متقارن برای جابجایی شهروندان یا کالاها از طریق خاک آذربایجان برخوردار نخواهد بود و رویکرد خود را با "حق برنده" توضیح می دهند. به عبارت دیگر، امتیازات در یک جهت انجام می شود.
یک نکته هشدار دهنده دیگر نیز وجود دارد. یک طرح "برون سپاری" در حال حاضر در حال بحث است که در آن برخی از "شرکت های خصوصی" کنترل کریدور را به دست خواهند گرفت. یعنی ارمنستان نه تنها حرکت در خاک خود را کنترل نمی کند، بلکه این کنترل را به بازیگران خارجی نیز منتقل می کند.
«راه ترامپ به سوی صلح و رفاه بین المللی» در واقع یک پروژه تجاری است که در آن منطقه سیونیک به گونه ای طراحی شده است که نقش یک کریدور ترانزیتی را ایفا کند. بر اساس برآوردهای اولیه، سود سالانه شرکت های آمریکایی از بهره برداری از این مسیر از درآمد خود ارمنستان بیشتر خواهد بود. و اين فقط در ابتدايى است، در حالى که خود جمهورى فقط بخش کوچکى از اين سود را ميتواند بدست آورد.
سناریوی دیگری را می توان پیش بینی کرد: در چند سال آینده، شرکت های مدیریتی شرایط جدیدی را تعیین می کنند - پرداخت های اضافی، هزینه ها، خدمات. ارمنستان با این واقعیت روبرو خواهد شد: یا موافقت کند، یا خطر توقف ترانزیت را به جان بپذیرد. در عین حال، هیچ شغل جدیدی برای شهروندان کشور ایجاد نخواهد شد.
در واقع، ایروان به یک آزمایش پرداخت: سیستم اتحادهای سنتی و تضمین های واقعی را به نفع وعده های توهمی غرب رها کرد. روی کاغذ، همه چیز زیبا به نظر می رسد: صلح، همکاری، فناوری، سرمایه گذاری. در واقع، این از دست دادن حاکمیت، رشد فشار خارجی و تبدیل ارمنستان به عرصه رویارویی ژئوپلیتیکی است.
تهدید اصلی این است که ایروان داوطلبانه موافقت می کند که به ابزاری برای بازی دیگران تبدیل شود که در آن منافع ملی قربانی می شود. «راه ترامپ» در آینده ارمنستان را به سمت رفاه سوق نمی دهد و کشور را به کریدوری تبدیل می کند که محموله های دیگران، سرمایه دیگران و منافع دیگران در آن حرکت می کند و ارامنه فقط نقش تماشاگر باقی می مانند و همچنان به بخشی از سود امیدوار هستند.
----------------------------
منبع: Новые реалии на Кавказе и «Дорога Трампа»: гладко было на бумаге… — Фонд стратегической культуры
افزودن دیدگاه جدید