شل در نظر دارد به میزان بی سابقه ای از بودجه و هزینه های تولید و استخراج نفت و گاز بکاهد. هدف، یک کاهش 40 درصدی است تا به این ترتیب بودجۀ لازم برای اجرای پروژۀ "گذار انرژی" تأمین شود. بنا به گزارش رویترز این هدف از مرحلۀ مقدماتی گذشته و اکنون در قالب پروژۀ "تجدید سمتگیری" عملیاتی شده است.
سخنگوی شرکت شل این خبر را تأئید نمی کند، اما رویترز گزارشگر خود را به روشنی معرفی کرده است. گزارشگر رویترز از زبان یکی از مدیران شل، با اسم محفوظ، می گوید: "شل یک مدل کسب و کار عالی دارد، اما آیا این مدل در آینده هم به کار خواهد آمد؟" و ادامه می دهد: "طرح کاهش عملیات استخراج تا پایان امسال اعلام عمومی خواهد شد".
بنا به گزارش رویترز این پروژه می تواند به معنای روگردانی شل از نفت و گاز، و اقدام به سرمایه گذاری بیشتر در انرژیهای تجدیدپذیر و الکتریسیته باشد.
قیمت نفت
این البته نامحتمل است که این شرکت، که یکی از بزرگترین کنسرنهای نفتی در دنیاست، به یک باره چشم اش به انرژیهای تجدیدپذیر افتاده باشد. بسیار محتملتر این است که شل به این نتیجه رسیده باشد که نزول قیمت نفت و گاز، و فشار بر آن به واقعیتی دائمی تبدیل شده است. علیرغم مداخلات پردامنۀ اوپک، به ویژه عربستان سعودی، و روسیه، قیمت نفت دیگر به بالای 45 دلار در هر بشکه نرسیده است. علت نه فقط کاهش حاد تقاضا برای نفت و گاز در دوران کرونا، بلکه همچنین تولید اضافی مدید سوختهای فسیلی است. و این که برخی از دولتها در اجرای توافقات بین المللی برای پرهزینه کردن صدور ئیدروکربن راسخ باشند یا نه، فرقی در وضع ایجاد نمی کند.
بن فان بوردن، رئیس هیئت مدیرۀ شل، در مردادماه سال جاری با تحلیلگران بازار نفت، و از طریق آنان با سهامداران شل، به گفتگوی مفصلی نشست. او در این گفتگو از لزوم "تجدید سمتگیری" شل سخن گفت. اگرچه او در آن زمان بر این تأکید کرد که "البته درآمدهای ما در درجۀ اول از بازارهای سنتی مان خواهند بود"، اما از این نیز گفت که "ما باید با هدف روشن به مدلهای کسب و کار آینده دار روی آوریم".
بنا به گزارش رویترز شل در نظر دارد که برای استخراج نفت و گاز در آینده، بر سه نقطه تمرکز کند: نیجریه، خلیج مکزیک و دریای شمال. این که تمرکز گفته شده چقدر قطعی است، هنوز روشن نیست. این در حالی است که روزنامۀ "اخبار مالی" خبر می دهد که شل در نظر دارد مجدداً به عملیات حفاری در منطقۀ دریائی بالای آلاسکا دست زند. چند سال پیش شل عملیات حفاری در این منطقه را متوقف، و "دست از پا درازتر" آنجا را ترک کرد.
پروژۀ "تجدید سمتگیری"، حتی با ابعادی که گزارش رویترز ترسیم کرده، پروژۀ شتابزده ای نیست. مؤسسۀ تحقیقاتی او.سی.آی. طرحهای آتی هشت تا از بزرگترین شرکتهای نفتی غربی را بررسی کرده است. این بررسی بر مبنای داده های مؤسسۀ تحقیقاتی دیگری، یعنی رایشتاد که در دنیای تحقیقات نفتی مقام شامخی را دارد، انجام شده است. با این مجموعه طرحها مطلقاً نمی توان از تحقق اهداف اقلیمی پیمان پاریس سخن گفت. استخراج نفت توسط شل در سال 2030 نسبت به میزان کنونی 22 درصد بیشتر خواهد بود. شرکت اکسون موبیل به تنهائی رشدی برابر 52 درصد خواهد داشت. تولید گاز نیز افزایش پایداری خواهد داشت. در میان هشت شرکت بررسی شده، شرکت ایتالیائی ای.ان.آی. تنها شرکتی است که به افزایش تولید نفت و گاز اقدام نخواهد کرد.
بررسی مذکور وعده های شل را، که در ماه آوریل امسال اعلام کرد، به سرعت بی اعتبار می کند. این کنسرن نفتی وعده داده است که سال 2050 شرکت بدون صدور گاز ئیدروکربن خواهد بود. اما بررسی مؤسسۀ او.سی.آی. آشکار کرده است که این وعده ناظر بر عملیات تولیدی خود شرکت شل است، در حالی که 85 درصد گاز ئیدروکربن متعلق به مشتریان شل، یعنی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی است: اتوموبیلها، بویلرها ووو، و آنچه شل در این باره وعده کرده بیشتر از این نیست که "مشتریانش را برای کاهش صدور گاز ئیدروکربن کمک خواهد کرد".
ضرر بی سابقه
راستی وضع صنعت نفت چگونه است؟ پیشتر از این شل هرگز ضرری را که در سه ماهۀ گذشته تحمل کرد، به خود ندیده بود: بیش از 18میلیارد دلار. این ضرر مقدمتاً به علت کاهش بی سابقۀ ارزش دارائیها و موجودیهای شل است: 28 میلیارد دلار کاهش ارزش.
شل علاقه مند است خود را پیشتاز شرکتهای نفتی در سیاستهای محیط زیستی اعلام کند. اما در اقناع دیگران نسبت به این ادعای برتری جویانه با دشواری دم افزونی مواجه بوده است. کنسرن نفتی اکسون حدود یک قرن بر وال استریت و سیاست امریکا حاکمیت داشت. اما در دهه های اخیر نفوذ و ارزش این شرکت به سرعت یخهای قطب شمال ذوب شدند، به نحوی که اکنون حتی از داو جونز – شاخص پرنفوذ امریکا – بیرون افتاده است. سؤال سمجی که شل و اکسون و دیگر کنسرنهای نفتی با آن درگیر اند: آیا دوران نفت به زودی به سر خواهد آمد؟
افزودن دیدگاه جدید