به دنبال لو رفتن وجود سیم کارت سفید و سیاه در ایران، که در نتیجه اضافه کردن قابلیتی تازه به اپلیکیشن شبکه ایکس از ۳۰ آبان ماه صورت گرفت، خشم عمومی علیه این رانت اینترنتی و ادامه اعتراضات علیه آن، باعث شد که پزشکیان که قول رفع فیلترینگ از اینترنت را داده بود، مجبور شود در ۱۶ آذر روز دانشجو، در این مورد موضع گیری کند. او برای ساکت کردن صدای اعتراضات مردم علیه رانت اینترنتی اعلام کرد که «دستور دادهایم اینترنتهایی که سفید است را هم سیاه کنند تا نشان دهند اگر سیاهی ادامه پیدا کند، چه بلایی سر مردم میآید.». علاوه بر آن بسیاری از کسانی که از سیم کارت سفید استفاده می کردند، مجبور به عذرخواهی و توجیه استفاده رانتی از اینترنت شدند.
این تغییر جدید، با افشای موقعیت مکانی کاربران، روشن ساخت که وابستگان به حکومت و بخشی از حامیان آن که شامل شماری از روزنامه نگاران، اعضای دولت، نمایندگان مجلس و … می شوند، از سیم کارتهای سفید استفاده می کنند. همین امر نیز خشم و اعتراض کاربران اینترنتی را که تاکنون با مشکلات زیادی در دسترسی به اینترنت مواجهه بوده و عمدتا با پرداخت هزینه مالی زیاد برای فیلترشکن آن را دور می زدند، علیه وجود سیم کارتهای سفید و اعمال تبعیض سیستماتیک در دسترسی آزاد به اطلاعات و اینترنت آزاد- که حق برابر همه شهروندان و از اولیه ترین حقوق انسانی است (ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر)- برانگیخت.
سیاه برای مردم و سفید برای وابستگان حکومت نه فقط در زمینه اینترنت، که در همه جنبههای زندگی، دهههاست که واقعیت زندگی تحت لوای حکومت جمهوری اسلامی است. امروز کارتهای سفید و سیاه، سمبل بارز این تبعیض و بیعدالتی هستند. کسانی که دارندگان سیم کارتهای سفید هستند و از رانت اینترنتی بهره می برند، در نزدیک ترین حلقههای دور و بر نظام قرار دارند و دست زدن به این رانت، بدون اجازه رهبر امکانپذیر نیست و سیاه کردن سیم کارتهای سفید، از حیطه قدرت و اختیار آقای پزشکیان خارج و مانند رفع فیلترینگ، وعدهای توخالی است. بهعلاوه شهروندان ایرانی خواهان دسترسی آزاد به اینترنت و رفع فیلترینگ برای همه هستند. در دنیائی که کسب و کار و زندگی مردم با دسترسی به اینترنت گره خورده است، عدم دسترسی کامل به اینترنت، باعث تبعیض اقتصادی و ایجاد رانت اقتصادی نیز هست. علاوه بر آن، در بسیاری از عرصههای دیگر، همچون دانش، سیاست و … به تبعیض علیه اکثریت شهروندان در سراسر کشور دامن میزند. اینکه آقای پزشکیان وانمود می کند که گویا از این تبعیض و وجود سیم کارت سفید خبر نداشته و بدتر از آن، اینکه وعده میدهد همه کارتهای سفید را سیاه خواهد کرد، امری است که نه تنها دردی از مردم دوا نمی کند، بلکه به ادامه وضعیت موجود و تشدید بحران در عرصههای مختلف دامن می زند.
اما تبعیض و سیاه و سفید بودن زندگی و داشتن انواع رانت ها در رژیم جمهوری اسلامی، امر تازهای نیست. اینکه رژیم حتی در عرصه اینترنت به اعمال این تبعیض دست زده است، تنها به دلیل استیصال از وضعیت موجود و جواب نگرفتن از اعمال سیستماتیک سانسور و تلاش در پیشبرد اهداف ضد فرهنگی خود و گسترش فرهنگ «اسلامی» است. دسترسی به اطلاعات و دانش که از حقوق اولیه شهروندان است، در سایه دههها حکومت اسلامی، گام به گام محدود شده است. رژیم همواره تلاش کرده است با ایجاد شبکههای مذهبی، بنیادهای مختلف و تخصیص بودجههای نجومی به آنان، … و از طریق بی محتوا کردن نظام آموزشی با به اصلاح «انقلاب فرهنگی» در دانشگاهها، اخراج استادان و معلمان و دانشجویان دگراندیش و نیز سانسور کتاب، رسانهها، صدا و سیما، ممنوع کردن احزاب اپوزیسیون، نهادهای مدنی مستقل و …، هرگونه صدای مخالفی را از صحنه جامعه بطور سیستماتیک حذف کند. این سیاست اگر برای مدتی توانست صدای دگراندیشان را حذف کند، اما رشد تکنولوژی به تدریج به شهروندان اجازه عبور از برخی از این موانع را داد. مراجعه به کانالهای خارجی اولین گام در این عرصه بود و جمع کردن دیش ماهواره از پشت بامها نیز، نتوانست جلوی گسترش آن را بگیرد؛ بهطوری که رژیم مجبور شد از پیشبرد سیاست خود در این زمینه بی سر و صدا دست بردارد. پس از آن گسترش اینترنت، بیش از پیش دیوار سانسور را شکست و رژیم را به فکر ایجاد اینترنت «ملی» انداخت؛ اما از آنجا که حذف اینترنت عملا زندگی مردم و حتی پیشبرد کارهای دولتی را محدود می کرد، مجبور شد از این سیاست نیز کوتاه بیاید. در قدم بعدی، ایجاد فیلترینگ و حتی قطع محدود اینترنت در موارد ضرور، از جمله در دوران اوج جنبش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» بهعنوان سیاستی در اعمال سانسور، همچنان به حیات خود ادامه داده است. بیهوده نیست که وعدههای آقای پزشکیان در رفع فیلترینگ نیز، در عمل به جائی نرسیده است. گرچه مردم با خرید فیلترشکن به قیمتهای گزاف، که اتفاقا بخشا از طریق مافیای دور و بر خود رژیم سازماندهی می شود، تلاش می کنند این فیلترینگ را دور بزنند، اما فیلترشکن نیز نمی تواند پاسخ اساسی به نیازهای مردم باشد.
فیلترینگ و ایجاد رانت حکومتی، فقط برای اعمال تبعیض به نفع بخشی از جامعه یعنی وابستگان به حکومت نیست، بلکه اهداف سیاسی و استراتژیک مهمتری در پشت آن خوابیده است. جمهوری اسلامی با ایجاد ارتش سایبری و دادن سیم کارت سفید به وابستگان حکومتی، در تلاش است که «انقلاب فرهنگی» خود را در سیمای جدید پیاده کند. اگر مردم به هر وسیله ممکن به اینترنت دسترسی پیدا می کنند، پس بهتر است که با جعل محتوا، در واقع به مهندسی اذهان بپردازد. ایجاد بسیاری از کاربرهای جعلی با کارت سفید و دسترسی نامحدود آنها به اینترنت، امکان اپوزیسیون سازی قلابی و ایجاد اختلاف غیرواقعی بین آنها، دفاع از سیاست های رژیم یا بخشهای مختلف آن از سوی این کاربرها و وارونه سازی حقیقت، رواج اخبار جعلی، بهصورتی که امکان تشخیص واقعیت از دروغ را مشکل و گاهی ناممکن می کند، همه و همه در خدمت سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» است. هدف حکومت، تضعیف جنبش مدنی مردم و اپوزیسیون است، که علیرغم تشدید و ادامه سرکوب با گسترش اعدامها و موج دستگیریها، هنوز که هنوز است نتوانسته به اعتراضات مردم پایان دهد. جمهوری اسلامی از وحشت اوج گیری اعتراضات که با کوچکترین جرقه در فضای بحرانی، می تواند به جنبشی وسیع تر بیانجامد، تلاش می کند تا از طریق ارتش سایبری خود و با گسترش جو ترس از تغییر، با تبلیغ این فکر که اپوزیسیون و آلترناتیو قابلی وجود ندارد و هرگونه تغییر سیاسی پرهزینه و خطرناک خواهد بود، کوچکترین آتش زیر خاکستر را خاموش کند و هر چند صباحی بر عمر ننگین خود، که زندگی را برای مردم سیاه کرده است، بیافزاید.
مردم ما که امروز بیش از هر زمان دیگری، درگیر ابر بحرانهای ناشی از چند دهه حکومت استبداد مذهبی می باشند، بیش از همیشه مستحق برخورداری از عدالت و رفع تبعیض در هر زمینهای هستند. هر شهروندی که خواهان عدالت و رفع تبعیض است، باید مخالف هرگونه رانتی در هر زمینهای باشد و استفاده از این رانتها، هیچ توجیهی ندارد. برخورداری از اینترنت آزاد، حق همه مردم است و نه فقط بخشی از برگزیدگان و وابستگان به حکومت. مبارزه با رانت اینترنتی، بخشی از مبارزه برای آزادی و برابری و عدالت اجتماعی است. همانطور که مردم ما و در راس آنان زنان و جوانان، در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی» پوشش اختیاری را به جمهوری اسلامی تحمیل کردند، ادامه حق طلبی برای اینترنت آزاد و رفع فیلترینگ، می تواند حکومت را یک گام دیگر در این زمینه عقب راند.
________________________
زیرنویس:
ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر:
هر کسی حق آزادی عقیده و بیان دارد؛ این حق شامل آزادی داشتن عقاید بدون دخالت دیگران و آزادی جستجو، دریافت و انتقال اطلاعات و ایدهها از طریق هر رسانهای و صرف نظر از مرزها میشود.
https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights
افزودن دیدگاه جدید