رفتن به محتوای اصلی

اعتصاب کارگران تِکِل در ترکیه و آغازی نو برای مقاومت کارگری- بخش چهارم

اعتصاب کارگران تِکِل در ترکیه و آغازی نو برای مقاومت کارگری- بخش چهارم
پروژه سوسیالیستی نشریه کارگر

ماده ث-4 (C-4)
البته می توان پرسید منطقاً چرا این کارگران باید بیکار می شدند بجای آن که در همان کارگاه ظاهراً با یک مالک خصوصی استخدام شوند. این خصوصی سازی ها اما در عمل هیچ منطقی نمی شناخت، حتی با استاندارد های نولیبرالیسم، که می باید برای بهبود چرخه تولید و افزایش بهره وری و گنجایش کار در آن بکار گرفته شود، که در خدمت ترغیب سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنایع باشد، که تا آن زمان هم سودآور بوده است. این کارخانۀ تولید دخانیات و مشروبات الکلی، که انحصار بازار را هم داشت، همان طوری که گفتیم با تمام تجهیزات، مواد خام، تأسیسات و املاک بدون نیروی کار و بدون هیچ پیش پرداخت و پرداخت هیچ نوع بازده به دولت تا دو سال به شرکت تنباکوی بریتانیا و آمریکا واگذار شده بود. کمپانی امریکایی انگلیسی بلافاصله آن را در کلیت با سود بسیار کلان به طرف سومی واگذار کرد، بدون آن که ملزم باشد هیچ وجهی به دولت بپردازد. گرچه انتقال به بخش خصوصی در سال 2008 قطعی شده بود کارگران تا سال 2010 مواد موجود در انبار ها را به صورت دخانیات تولید می کردند. در پایان ژانویه بود که تازه کارگران با حکم ث-4 روبرو شدند.

ث-4 ماده ای در لایحه قانونی 657 کارکنان دولت است که در 1994 تصویب شده بود که به دولت اجازه می داد کارگران و کارکنان را برای مدت زیر سه ماه به طور موقت استخدام کند، بدون آن که به آنها مزایا و امکانات لازم در قانون کار تعلق گیرد. دولت عدالت و توسعه (حزب رئیس جمهور اردوغان) در سال 2004 قانونی را وضع کرد و به تصویب رساند که به دولت اجازه می داد کارگران بیکار شده دولتی در نتیجه خصوصی سازی را هم به همین شرایط استخدام نماید. این قرارداد های استخدام موقت بویژه در موسسات آموزشی و درمانی بسیار متداول هستند و به طور گسترده به کار می رفتند. به جای استخدام دائم دولت عدالت و توسعه ترجیح می دهد فارغ التحصیلان دانشگاه و مؤسسات آموزش درمانی را به طور موقت برای ده ماه و بدون هیچ نوع مزایا استخدام کند.

کارگران از این نام ث-4 به این دلیل استفاده می کردند که نام یک ماده منفجره پلاستیکی است که در تخریب ساختمان هم بکار می رود. در عین حال برخی نیز آن را به عنوان نشانه ای از برده داری هم می دانند چرا که بر اساس آن کارگران محدود به استخدام برای چهار تا ده ماه هستند، تنها به این دلیل که کارفرما، در اینجا دولت، موظف به پرداخت مزایای اجتماعی و بیمه نباشد. مضاف بر این کارگران حق ندارند جای دیگری کار بگیرند تا مخارج زندگی شان تامین شود و ساعت کارشان هم کاملاً در کنترل کارفرماست و برای هر ماه کار هم یک روز مرخصی استحقاقی و استعلاجی دارند. کارفرما بدون توجه به سن و امکانات جسمی و تخصصی کارگر اختیار مطلق دارد که وی را در هر شغلی که بخواهد بگمارد. علاوه بر همه اینها کارگران حق عضویت در اتحادیه را هم از دست می دهند چرا که عملاً خارج از چارچوب قرارداد جمعی اتحادیه ها با آنان رفتار می شود و حق اعتراض ندارند. دستمزد این کارگران هم به نسبت محل کار بین 600 تا 800 لیر ترک در ماه است (که در هنگام نشر این مقاله معادل 430 تا 570 دلار امریکاست). تقسیم این دستمزد ماهانه به ساعات کار نشان می دهد که دولت حتی حداقل دستمزد تعیین شده وسیله خود را هم رعایت نمی کند.

 

سوی دیگر سکه
تنها کارگران تکل نیستند که از خصوصی سازی های وحشیانه زجر می کشند. در سالهای قبل از کودتای 1980 و دوران اقتصاد رایانه های دولت رفاه و تأمین اجتماعی، کمپانی تکل انحصار کاشت و برداشت و تولید را در صنایع دخانیات در دست داشت. کشاورزان توتون و تنباکو مانند سایر تولیدکنندگان زراعی دست اول از سهمیه یارانه دولتی استفاده می کردند در حالی که تولیدشان هم بالنسبه سودآور بود. دولت نظامی پس از کودتا در سال های 1980-83 به سمت سیستم اقتصادی "بازار آزاد" حرکت کرد، سرمایه گذاری خارجی افزایش یافت و سهم سرمایه های داخلی از بازار تولیدات داخلی دائما رو به کاهش گذاشت. در سال 1984 ممنوعیت واردات سیگار برداشته شد و تکل مجبور بود با تولیدات سیگار و برند های معروف خارجی به ویژه آمریکایی رقابت کند. با این وجود تکل تا سال 2002 هنوز سهم بالایی از مصرف داخلی را در کنترل خود داشت، و همزمان سه چهارم محصول تنباکو و توتون را هم به خارج صادر می کرد. در این سال کشاورزان تنباکو و توتون بطور مشخص هیچ یارانه و کمک مالی از دولت دریافت نمی کردند. بالطبع کشاورزان در مقابل نیروی بازار جهانی، کمپانی های سیگار اروپایی و امریکایی بی دفاع مانده بودند. در نتیجه تعداد مزارع در این بخش به شدت کاهش یافت و تولیدکنندگان با افزایش محصول بدون بازار فروش روبرو بودند. کشاورزانی که برای نسل های متمادی توانسته بودند خانواده های بسیاری را تأمین نمایند، حالا مجبور بودند دهات را ترک کنند و به حاشیه شهر ها مهاجرت نمایند. آنان به مرور به خوش نشینان کناره شهر ها تبدیل شده و به لشکر منتظران کار ارزان می پیوستند. این توده کشاورزان با احترام به کارگران تکل می نگریستند و در آرزوی پیروزی از اعتصاب آنها حمایت می نمودند.

 

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید