در دهه های پایانی قرن بیستم و خاصه از پس از فروپاشی اردوگاه سوسیالیستی و امروزه نیز، شاهد توجه فزاینده ای به موضوع تضمین اشتغال، و اجرای برنامه های نسبتاً متعددی با این هدف بوده ایم و هستیم. به علاوه، و قابل توجه، این که موضوع تضمین اشتغال در برنامۀ برخی از نیروهای سیاسی چپ، مارکسیست یا ملهم از مارکسیسم نیز راه یافته است. برای نمونه ژان لوک ملانشون، کاندیدای چپگرای ریاست جمهوری در انتخابات اخیر فرانسه، در برنامۀ خود از "کار برای همه" می گوید. این توجه فزایندۀ نظری و عملی به تضمین اشتغال در حالی است که مدل مسلط اقتصادی-سیاسی در نیم قرن اخیر، نئولیبرالیسم بوده است؛ مدلی که ابداً میانه ای با تضمین اشتغال، به مثابه یک برنامۀ دولتی ندارد. پس پرسیدنی است که "جای ایدۀ تضمین اشتغال در مکتبهای مختلف اقتصادی و در برنامۀ نیروهای چپ چیست؟"
مکتبهای اقتصادی مختلف موضع متفاوتی نسبت به تضمین اشتغال [در نظام سرمایه داری] دارند. مثلاً مارکسیسم، به مثابه یک مکتب اقتصادی، بیکاری را پدیدۀ جوهری سرمایه داری و بنابراین جدائی ناپذیر از آن، می داند. مکتب اقتصادی کلاسیک (یا مسامحتاً لیبرال) بر آن است که تنها "دست پنهان بازار" می تواند تأمین کنندۀ اشتغال کامل باشد و برنامه های دولتی برای تضمین اشتغال را مداخله در کارکرد بازار و بنابراین مانعی بر سر اشتغال کامل می داند.
دفتر حاضر مجموعه ای شامل سه مقاله در بارۀ تضمین اشتغال است. مقالۀ نخست "زیربنای تئوریک طرحهای مختلف ناظر بر تضمین اشتغال، و تجربیات عملی حاصل از سیاستهای اشتغال کامل در امریکا، سوئد، هند، آرژانتین و فرانسه را بررسی می کند. تحولات نظری و سیاسی این تجربیات بر زمینۀ تاریخی شان ترسیم شده اند. رساله با طرح برخی سؤالات در زمینۀ اقتصاد سیاسی جهانی، که هنوز باید به آنها پرداخته شود، به پایان می رسد". مقالۀ دوم با موضعی انتقادی برنامه های تضمین اشتغال را در وجوه هزینه، امکان پایداری اقتصادی، تحقق پذیری اداری و واکنش سیاسی بررسی می کند. هدف آن این است که ایدۀ تضمین اشتغال را حتی الامکان بر اساس مستندات و عبارات طرفداران خود این ایده قضاوت کند". مقالۀ سوم "به بررسی معضلات و انتخاب‌های پیشاروی آفریقای جنوبی می‌پردازد، که در حال حاضر به میزانی غیرعادی، هم بیکاری روستائی و هم بیکاری شهری را تجربه می کند". مقاله در بررسی خود به مقایسۀ دو برنامۀ عمومی تضمین اشتغال و تضمین معیشت، که هر دو فقرزدائی را هدف مقدم خود قرار داده اند، دست می یازد.
این مقالات پیشتر به صورت مسلسل در "جنگ گارگری" حزب چپ ایران (فدائیان خلق) انتشار یافته اند و اینک، به مناسبت روز اول ماه مه، یکجا در اختیار خوانندگان قرار می گیرند.
افزودن دیدگاه جدید