رفتن به محتوای اصلی

آیا "تضمین اشتغال" اشتغال را تضمین می کند؟ بخش پنجم

آیا "تضمین اشتغال" اشتغال را تضمین می کند؟ بخش پنجم
تحلیل انتقادی برنامه های دولت به عنوان "کارفرمای ملجأ نهائی"

 

  1. تضمین اشتغال در ظرف تاریخی آن – ادامه

برنامه های امروزی تضمین اشتغال - ادامه

 

ب- قابلیت ثبات از نقطه نظر اقتصاد کلان

مهمتر از موضوع امکان تداوم اقتصادی، همانا این ادعاست که با تثبیت دستمزدها در طرح "تضمین اشتغال" در سطح دستمزد حداقل، این طرح موجب اخلال در ساختار دستمزد در بخش خصوصی نخواهد شد و به عنوان لنگری برای مهار تورم عمل خواهد کرد. میتچل صراحتاً این چنین استدلال می کند. او اذعان می کند که تحت طرح "تضمین اشتغال" چانه زنی برای دستمزد بدون تهدید بیکاری صورت می گیرد، اما استدلال می کند که "تضمین اشتغال" مجموعه وسیعتری از کارگران آزموده و آماده برای کار را در برمی گیرد، که ممکن است به سهولت – و به هر حال سهلتر از بیکاران فعلی، یعنی کارگرانی که در دورۀ بیکاری در مهارتهای خود کاهل شده اند - توسط بخش خصوصی استخدام شوند. کارگران لایه های پایینی بازار کار نه با تهدید بیکاری بلکه با این تهدید که همیشه کارگران آماده به کار بیشتری برای جانشینی آنها وجود دارند، مواجه خواهند شد. این البته درست است که "تضمین اشتغال" موجب کاهش قابل توجهی در درآمد و اعتبار کارگران ماهرتر در قیاس با اشتغال آنان در بخش خصوصی می گردد. بنابراین بیکاری بالقوه ای که این گروه از کارگران هنگام جستجوی شغل دیگری در سطح مهارت خود تجربه می کنند، موجب انتظام بخشیدن به مطالبات مربوط به دستمزد خواهد شد.

میتچل اعلام می کند که شکل فعلی تثبیت قیمتها - استفاده از انقباض مالی و پولی برای کاهش فعالیت‌های اقتصادی و نظم بخشی به مطالبات دستمزدی با تهدید بیکاری - همچنان [در طرح "تضمین اشتغال"] اعمال می‌شود، با این تفاوت که کارگران از وضع استخدامی مرسوم، به استخدام با دستمزد ثابت در طرح جابجا می شوند. در نهایت، تعداد کافی از کارگران به طرح بدون تورم "تضمین اشتغال" منتقل می شوند و دیگران احساس خواهند کرد که این کیفیت از مارپیچ تورمی کاسته است. 

نوشته های مدافعان "تضمین اشتغال" در مورد تأثیر "تضمین اشتغال" بر روابط کار بی تناقض نیستند. از یک سو، "تضمین اشتغال" به عنوان یک پشتوانه برای تصمیم کارگران در بخش خصوصی معرفی می شود، به این معنا که آنها می توانند به سرعت و آزادانه قید یک کارفرمای نفرت انگیز یا شرایط غیراستاندارد را بزنند، زیرا همیشه شغل جایگزینی برای آنان وجود دارد. به علاوه فشار بازار تضمین می کند که دستمزد و شرایط "تضمین اشتغال" به حداقل استانداردهای کار مؤثر تبدیل شوند. اما از سوی دیگر، شرایط کار در طرح "تضمین اشتغال" آنقدر دشوار یا اکید است که، همچون بیکاری، مطالبات دستمزدی را مهار می کند و انتظام می بخشد. استدلال موافقان و مخالفان "تضمین اشتغال" به عنوان تثبیت کننده قیمت در فصل 3 این نوشته مرور شده اند.

 

پ- چه نوع مشاغلی؟

به کارگرفتن تعداد زیادی کارگر، که در غیر این صورت بیکار خواهند ماند، برای شرکت در کارهائی که در اساس اختیاری اند، آسان خواهد بود. اما این کار جز ایجاد توهم کار برای کاهش مصنوعی نرخ بیکاری، کمکی به بیکاران نمی کند. مدافعان "تضمین اشتغال" غالباً دست به مقایسۀ مناقشه آمیز این طرح با دیگر طرحهای اجتماعی می زنند. واتس "تضمین اشتغال" را اقدامی توصیف می کند "متضمن مشاغل واقعی، با دستمزد، حقوق و مسئولیتهای منظم؛ برخلاف طرحهای کارآموزی یا کار برای کار، که متقاضیان را ملزم به انجام کارهای ساده برای دریافت عنوان مستحق کار می کنند". موسلر اظهار می دارد که "برنامه های رفاه اجتماعی مشروط، برخلاف برنامۀ تضمین اشتغال، غالباً موجب خلق گروه جدیدی از کارگران می شود که حداقل دستمزد را دریافت می کنند و جای کارگران معمولی در بخش عمومی با حقوق بالاتر را می گیرند". مدافعان "تضمین اشتغال" کوششی برای اثبات گزاره هایشان دایر بر وجود تفاوت بین این یا آن طرح با طرح "تضمین اشتغال" به خرج نمی دهند، در حالی که برخی از مخالفان، دقیقاً آن را به عنوان راهی برای جایگزینی کارگران معمولی در بخش عمومی با کارگران حداقل دستمزد نقد می کنند. این نکته در فصل 4 مورد بررسی قرار گرفته است.

طرفداران "تضمین اشتغال" تأکید دارند که مشاغل ایجادشده در برنامه ای که بخوبی طراحی شده باشند، از نظر اجتماعی ارزشمند خواهند بود. آنها از جمله مشاغلی را در بخش خدمات اجتماعی (مراقبت از کودکان و سالمندان و غیره)، ساخت و نگهداری زیرساختهای عمومی، تهیه غذا و صنایع دستی (ساخت لباس مدرسه و اسباب بازی) در نظر دارند. کوک و همکاران او پیشنهادی بسیار تفصیلی را برای طراحی برنامه های "تضمین اشتغال" ارائه می دهند و فرصتهای شغلی بالقوۀ متعددی را فهرست می کنند؛ از جمله در ساختمان سازی، امور اداری، کتابخانه داری، دستیاری در گسترش ورزش و شکار [حیوانات مزاحم]. گوردون می گوید که "دولت باید تعدادی از فعالیتهای بالقوه را طراحی کند و آنها را در موقعیتی نگه دارد که به سرعت قابل اجرا باشند یا در واکنش به تغییرات در پهنۀ اقتصاد متوقف شوند (در شباهت بسیاری با ایدۀ پیرسون، دایر بر ایجاد گنجینۀ ذخیره پروژه ها).

منتقدان استدلال می کنند که تعداد کمی از مشاغل ارزشمند وجود دارند که بتوان آنها را بدون هیچ پیامد منفی سریعاً به راه انداخت، سرعت داد یا متوقف کرد. مسئله این نیست که کارهای مفید اجتماعی انجام نشده ای وجود دارند یا نه، بلکه این است که آیا می توان چنین کارهائی را به سرعت آغاز یا متوقف کرد و به این ترتیب به نوسانات بازار کار انتظام بخشید. با توجه به این که تعیین پیشاپیش ترکیب مهارتهای کسانی که در آینده ممکن است بیکار شئند، اساساً ناممکن است، برنامه ریزی پروژه ها دشوار، اگر نه غیرممکن، خواهد بود. به زعم مخالفان "تضمین اشتغال"، تمایل برای "تضمین اشتغال" با ارائۀ کار نامناسب برای جذب سریع بیکاران، به قیمت عدم تطابق مهارتها و اخلال در درآمدهای کارگران ماهر در بلندمدت خواهد شد. انتقاد به انواع مشاغلی که برنامۀ "تضمین اشتغال" عرضه می کند، موانعی را که این برنامه با آنها روبرو است، آشکار می کند. اگر مشاغل مورد نظر بیش از حد "ارزش زا" باشند، ممکن است جانشین مشاغل دائمی در بخش دولتی شوند، اما اگر کم ارزش به نظر برسند، حمایت عمومی از برنامه را تأمین نخواهند کرد. مدافعان "تضمین اشتغال" به کفایت به این مشکل توجه نکرده اند. این نکته نیز در فصل 4 بیشتر توضیح داده خواهد شد.

 

نتیجه

مباحتات پیرامون "تضمین اشتغال" عمدتاً به بحثهای درونی بین طرفداران این طرح، و به طور کلی در چارچوب تئوری جدید پولی محدود مانده اند. این بدان معناست که بیشتر بحث ها در این باره بر فرض مشترکی دایر بر امکان و افادۀ اساسی آن استوار شده اند. انتقاد بیرونی از "تضمین اشتغال" موچب یک بدیل پایه ای در برابر آن گردیده است و آن این که کاهش بیکاری مطلوب است، اما سودمندی"تضمین اشتغال" به عنوان وسیله ای برای دستیابی به هدف اعلام شدۀ آن، زیر سوال است. به فرض این که استدلالهای طرفداران "تضمین اشتغال" در مورد هزینه و تأثیرات آن بر اقتصاد کلان هم درست باشند، چالشهای مدیریتی و سیاسی-اقتصادی ذاتی آن در اجرای پروژه های عمومی برای به کارگیری افراد تازه بیکارشده باقی خواهند ماند. تحلیل انتقادی این چالشها واجد اهمیت حیاتی است، اما عموم طرفداران"تضمین اشتغال" هنوز با آن درگیر نشده اند.

 

 

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید