اندیشە تشکیل صندوق های اعتصاب در کشورهای پیشرفتە و نیمە پیشرفتە صنعتی در دە های نخست پس از شکلگیری کارگران صنعتی در میان کارگران و در هنگامە اعتصابات تودەای کارگری در شهرها و مناطق صنعتی شکل گرفت. کارگران کە می دیددند هرگاە کە اعتصابات شان طولانی می شد، سرمایەداران سعی می کنند برای بە زانو درآوردن شان در هنگام اعتصابات بە آنها گرسنگی بدهند تا مجبور شان کنند بە اعتصاب شان پایان دهند، تصمیم بە تشکیل صندوق های اعتصاب گرفتند. بدین ترتیب بود کە صندوق های اعتصاب در آغاز با کمک های مستقیم خود کارگران شکل گرفتند و بە تدریج توانمند شدند و در میان بسیاری از کارگران کشورهای بیشتر صنعتی گسترش پیدا کردند. هم اکنون اتحادیە ها و کنفدراسیون های ملی کارگری بسیاری در کشورهای مختلف وجود دارند کە از لحاظ امکانات مالی بسیار نیرومند هستند و سرمایە های بزرگی را از طریق گرفتن حق عضویت و سود سرمایە گذاریهایی کە کردەاند اندوختەاند. اتحادیە ها هنگام اعتصابات برای کمک بە اعضای خودشان از صندوق های اعتصاب شان بهرە برداری می کنند تا محتاج کمک غیر نباشند و کارفرمایان نتوانند با وارد آوردن فشار مالی و معیشتی موجبات نافرجام گذاشتن اعتصاب شان را فراهم نمایند. تمام سرمایە های اندوختە شدە متعلق بە اتحادیە های کارگری در اصل از جمع آوری حق عضویت اعضای اتحادیە ها تشکیل و در اثر سرمایە گذاری توسط مدیریت اتحادیە ها افزایش یافتەاند. اصولا فعالیت اتحادیەای بدون پرداخت حق عضویت توسط اعضا و بە تبع آن تشکیل صندوق اعتصاب قرص و پایدار میسر نیست. با این همە کارگران عضو اتحادیە در ازای مبلغ اندکی کە ماهانە از دستمزد های شان بە صندوق اتحادیە می پردازند امتیازات مالی و معنوی بمراتب مهمتری بدست می آورند کە بدون عضویت در اتحادیە بیشترشان دست یافتنی نیستند. کارگران نباید فکر کند حق عضویتی کە بە اتحادیە پرداخت می کند پولی است کە از دست می دهند.
در زمان رژیم گذشتە نیز سندیکاها ی کارگری در مقاطعی آزاد، مقاطعی بکلی ممنوع الفعالیت و گاهی نیز با محدودیت های زیادی می توانستند فعالیت صنفی نمایند. اما چون اغلب دورە ها اعتصاب اصولا ممنوع بود کارگران نمی توانستند صندوق اعتصاب تشکیل دهند، چون بە حساب تصمیم بە اعتصاب کە ممنوع بود گذاشتە می شد و تحت پیگرد قرار می گرفتند. با این حالا اعتصابات زیادی انجام می شد کە اکثرشان از نظر حکومت غیر قانونی و سرکوب می شدند. بهمین جهت سندیکاها در زمان حکومت پیشین هم نتوانستند صندوق اعتصاب تشکیل دهند.
نتیجە این شد کە هنگام اعتصابات گستردە پیش از انقلاب کارگران فاقد صندوقی بودند کە در دوران چند ماهە اعتصابات بە آنها کمک کند.
وجود همین نقص بزرگ موجب نفوذ تجار بزرگ بازار در میان اعتصابات بە واسطگی دارودستە خمینی و سئواستفادە آنها از اعتصابات کارگران بویژە کارگران نفت شد. آنها در صفوف کارگران نفوذ کردند و پس از مدتی موفق بە سرکوب شوراها و اتحادیە های کارگری شدند و آنچنان نفوذی در حکومت جدید پیدا کردند کە توانستند احمد توکلی عضو انجمن حجتیە را در راس وزارت کار بگمارند. بنیاد فقر و فلاکت و بی حقوقی کنونی طبقە کارگر از همان زمان در حکومت جدید نهادە شد. همین تجربیات بە ما می آموزند کە ما بایستی خودمان نهادها و ارگانهای خاص خودمان را مستقلانە تشکیل دهیم تا بتوانیم با کمک آنها از حقوق و آزادی مان دفاع کنیم.
بسیاری از اتحادیە های کارگری اینک آنقدر اندوختە مالی در اختیار دارند کە علاوە بر تامین نیازهای مورد لزوم خود بە تعدادی از اتحادیە های کارگری در کشورهای در حال توسعە و فقیر هم گاها مساعدت می کنند. اتحادیە های کارگری در اسکاندیناوی همە سالە پروژە های عمرانی و رفاهی معینی را در تعدادی از کشورهای فقیر آفریقایی، آسیایی و امریکای لاتین بە اجرا می گذارند. بعنوان نمونە کنفدرایون اتحادیە های کارگری نروژ علاوە بر مشارکت در ساختان پروژە های آبرسانی، ساختمانی و پزشکی در فلسطین اعضا و کادرهای اتحادیە کارگران فلسطین را همە جورە آموزش و بە آنها در تاسیس مرکز اتحادیە فلسطینی کمک شایانی کردەاند . مشارکت در فراهم کردن دارو و مواد غذایی برای کودکان در مناطق محروم جهان از یمن گرفتە تا سومالی و سودان و ... از دیگر کمک های بواقع نوع دوستانە این اتحادیە است.بخشی از این کمک ها از صندوق درآمد اتحادیە ها و بخش دیگری نیز توسط سازمانهایی کە توسط اتحادیە ها تشکیل شدە جمع آوری می شوند سرمایە اصلی کنفدراسیون سراسری از بابت پرداخت حق عضویت معیین اتحادیە ها و فدراسیون های عضو کنفدراسیون و سرمایە گذاری حدود یک میلیون عضو این کنفدراسیون تامین می شوند. حال حساب اش را بکنید اگر در کشوری مانند ایران کە ٣٠ میلیون نیروی توانا بە کار وجود داردهرگاە یک چهارم این نیرو در اتحادیە های کارگری متشکل و حق عضویتی بپردازد کە حدود یک چهلم دستمزد ماهانەاش هم بیشتر نباشد و از تجربیات سرمایە گذاری حق عضویت همین کشور کوچک نیز بهرە بگیرد آنوقت دیگر وضعیت کارگران ایرانی هم شاید هرگز بە جایی نکشد کە محتاج نان شب شان باقی بمانند. منظور این نیست کە صندوق اعتصاب می تواند یک ممر درآمد طولانی برای کارگران باشد خیر، صندوق های اعتصاب تنها مختص دوران اعتصاب هستند. اگر ما در ایران اتحادیە نیرومند و درخوری داشتیم کە می توانستیم با کمک آن حق و حقوق مشروع مان را بدون تحمل مصیبت و سرکوب مانند خیلی از کارگران کشورهای دیگر بگیریم اینک وضعمان بە بدی صد سال پیش کارگران کشورهای صنعتی نبود. و شاید نیازی نمی دیدیم کە این همە اعتصاب و اعتراض برای تامین هزینەها و نیازمندی های اولیە زندگی مان بە راە بیندازیم. وجود اتحادیە های واقعی تا حدود زیادی تضمینی هستند در شرایط متعارف کە نیاز بە ا اعتصاب را می توانند کم کنند و بە تقویت بنیە مالی اتحادیە ها یاری رسانند. من حتی می خواهم ادعا کنم کە اگر در کشور ما اتحادیە های کارگری وجود داشتند اصولا وضع جامعە ما از لحاظ مختلف نمی توانست بە بدی امروز باشد.
امروز کە با دورە اعتلای تازە دیگری از مبارزات کارگری مواجە هستیم و می بینیم کە کارفرمایان و دولتمردان سعی می کنند با گرسنە نگاە داشتن خانوادەهای کارگران اعتصاب آنها را ناکام بگذارند تا بە آنها فرصت ندهند خودشان را از زیر رنج گرانی کە اربابان قدرت و ثروت بر آنان تحمیل کردەاند رها سازند، صندوقی وجود ندارد کە کارگران بتوانند در دوران اعتصاب نیازهای اولیە خانوادە هایشان را کمک بە آن تامین کنند.
وجود صندوق اعتصاب تا زمانی کە جامعە طبقاتی و استثمار وجود دارد یک امر الزامی ونیازحیاتی است. حتی در کشورهای صنعتی پیشرفتە کە کارگران و مزدبگیران از حق تشکل و اعتصاب برخوردارند حفظ و افزایش بنیە صندوق های مالی جز اولویتهای اتحادیە های کارگری قرار دارند.
در ایران تلاشهای اولیە در مقاطع مختلف تاریخی برای تشکیل اتحادیە و صندوق کم نبودەاند. صندوق های کوچکی نیز کە بیشتر جهت حمایت از خانوادە های رهبران و فعالین سندیکایی در درون تشکلها و میان فعالین سندیکایی تشکیل شدە اند. ولی هیچ کدام آنها قادر نشدە و نیستند کە جای صندوق اعتصاب را پر کنند و اصولا هیچگاە هدف از تشکیل هیچیک از آنها این نبودە و نبایستی هم باشد.
تشکیل صندوق اعتصاب در شرایطی کە اتحادیە کارگری ممنوع الفعالیت هستند، البتە دشوار بە نظر می رسد ولی ناممکن نیست. صندوق ها را مقدمتا خود کارگران و کارکنان یک کارخانە با جمع کردن مبلغی از دستمزدهای شان می توانند در حد استطاعت شان و نسبت بە سطح دستمزدشان بطور ماهانە جمع آوری کنند و چند نفر از بین خودشان را برای جمع و جور نگە داشتن اش انتخاب کنند. در جاهایی کە سندیکا وجود دارد سندیکا می تواند بر حسب وظیفەاش این کار را شروع کند. پس از تشکیل اتحادیە ها آنها می توانند این وظیفە را بە عهدە بگیرند. اما چون مدتی طول می کشد تا صندوق ها بە حداقل سرمایە دسترسی پیدا کنند، کارگران و کارکنان کارخانە ها می توانند تلاش کنند با جمع کردن کمک های مالی موردی از میان خود، بستگان و مردم محلات و شهرهایشآن بە کارگران اعتصابی کمک رسانی کنند. در واقع راە و ابتکارات مختلفی برای شروع تشکیل صندوق اعتصاب حتی در موقعیت ایران وجود دارند. در هر صورت این کار را باید از جایی شروع کرد. وقتی کاری شروع شود راە هایی هم بە حتم برای انجام اش پیدا خواهند شد. کار را هم خود کارگران باید شروع و بە سرانجام برسانند و اختیار امورش را نیز تمام و کمال خود آنها من بە عهدە داشتە باشند. در هر صورت تشکیل صندوق یک نیاز حیاتی است و نمی بایستی تشکیل آنرا بە بعد از ایجاد اتحادیە های کارگری و آیندە نامعلوم موکول کرد. الان مرتب می شنویم کە فلان کارگر کە در اعتصاب است گشوارە دختر کوچکش را برای تهیە آذوقە فروخت. یا همسر فلان کارگر دستبند همسرش را فروخت. این ها مسائلئ هستند کە فشار با خانوادە ها وارد می کنند. اگر صندوق بود حداقل این مشکلات هم بە گرفتاریهای روزمرە کارگران افزودە نمی شدند.
زیادە عرضی نیست جز آرزوی پیروزی و آسایش
افزودن دیدگاه جدید